Przy plebanii zabytkowego kościoła św. Rocha w Białymstoku będzie mogła powstać zewnętrzna winda (zdjęcia)

Według planów winda ma być dobudowana do jednej ze ścian plebanii kościoła św. Rocha (od strony wewnętrznego parkingu). Projekt w tej sprawie trafił do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku. Przewiduje dobudowę zewnętrznej windy osobowej obsługującej wszystkie kondygnacje naziemne.

Jak poinformowała prof. Małgorzata Dajnowicz, przy kościele św. Rocha znajduje się winda, która umożliwia parafianom, osobom niepełnosprawnym oraz tym, które potrzebują w tym zakresie wsparcia, wjazd na wzgórze kościoła, czy dotarcie na Mszę św.

- Natomiast proboszcz parafii św. Rocha, ks. Tadeusz Żdanuk w grudniu 2000 r. wystąpił do nas z projektem windy, która umożliwiałaby, korzystanie z obiektów plebanii, czyli jest to zupełnie inna lokalizacja - podkreśla prof. Dajnowicz.

W obiekcie plebanii mieszkają księża, ale mieszczą się też różne instytucje społeczne np. szkoła, stowarzyszenia. Zaprojektowana winda, ma głównie wychodzić naprzeciw potrzebom osób niepełnosprawnych.

- Jest to pierwszy przypadek kiedy wnioskodawca występuje o lokalizację tak nowoczesnej instalacji, przy tak wartościowym obiekcie, czyli przy Pomniku Historii. W związku z tym, radziliśmy się specjalistów w tym zakresie. Była powoływana rada konserwatorska, która pierwszy projekt zaopiniowała negatywnie. Tych projektów było składanych kilka i ostatnia koncepcja, czyli z roku 2022 była również opiniowana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, o co zabiegałam. Przypomnę, że NID jest instytucją, która również opiniowała włączenie kościoła św. Rocha do najbardziej prestiżowego grona, czyli Pomników Historii. To opinia jest pozytywna i dopuszcza możliwość adaptacji windy przy tym obiekcie - mówi prof. Dajnowicz.

Wojewódzki konserwator zabytków podkreśla, że nowa koncepcja windy, będzie odróżniała się od samej pierwotnej bryły i co ważne, projekt zakłada też jak najmniejszą ingerencję w jej tkankę pierwotną. Trzeci ważny postulat - na wypadek zmian w przyszłości, musi być możliwy demontaż windy, bez szkody dla zabytku.

- Biorąc pod uwagę opinię rady konserwatorskiej doszłam do wniosku, że dopuszczalna mogłaby być lekka konstrukcja, szklana, która byłaby innym elementem w porównaniu do bryły kościoła – ocenia prof. Dajnowicz. I dodaje: - Podczas analizy dokumentacji dokonałam wartościowania tego obiektu. Plebania jest częścią Pomnika Historii, ale jednak obiektem o mniejszej wartości historycznej i zabytkowej w porównaniu do kościoła, dlatego, że uległa już znacznemu przekształceniu. Już w 2016 roku były wydawane zalecenia konserwatorskie dopuszczające zarówno windę wewnętrzną, jak i zewnętrzną. W 2017 roku również mój poprzednik wydał pozwolenie na przebudowę tej części, przygotowującą do adaptacji windy.

Zakres planowanych działań miałby objąć także prace adaptacyjne na poszczególnych kondygnacjach w obu skrzydłach budynku, a także przebudowę niektórych pomieszczeń w celu dostosowania ich do nowych wymogów użytkowych.

Następne etapy realizacji projektu, to występowanie o kolejne pozwolenia do innych instytucji, po których uzyskaniu możliwe będzie podjęcie działań inwestycyjnych.