Nowy bat na pijanych kierowców. 14 marca w życie wchodzą przepisy o konfiskacie pojazdów

Kierowca nissana "wężykiem" wjechał na parking, uderzył w inne auto. Wysiadł. Wobec świadka był agresywny. Ledwo trzymał się na nogach. Wrócił do nissana, gdzie zasnął na tylnym fotelu. Wezwani na miejsce policjanci zbadali 49-latka alkomatem. Miał 3,5 promila alkoholu.

To przykład z tego tygodnia. Zdarzenie miało miejsce na białostockim osiedlu Dziesięciny. Policjanci zatrzymali białostoczaninowi prawo jazdy. Kierowca trafił do izby wytrzeźwień, a jego pojazd na policyjny parking. Za kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności. Gdyby wszystko wydarzyło się kilka dni później, 49-latek straciłby również samochód.

Czytaj też:

14 marca wchodzą bowiem w życie nowe przepisy Kodeksu karnego. Mowa o zarekwirowaniu pojazdu kierowcy, który we krwi ma co najmniej 1,5 promila alkoholu. "Wystarczy" promil, jeśli pijany (ale też pod wpływem środków odurzających) doprowadzi do wypadku, a 0,5 promila jeśli do katastrofy w ruchu lądowym. Przepisy są tu bezwzględne. Sąd musi orzec konfiskatę samochodu.

Jak dodaje podinsp. Tomasz Krupa z Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku, to samo jest w przypadku recydywistów (osób skazanych już za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, spowodowanie wypadku lub katastrofy, z obowiązującym zakazem jazdy), ale też tych, którzy spowodowali wypadek i uciekli z miejsca zdarzenia (nawet jeśli byli trzeźwi).

- Mamy nadzieję, że zaostrzające się przepisy wobec sprawców przestępstw drogowych, wpłyną na wyobraźnię bezmyślnych kierowców, którzy zdecydują się wsiąść za kierownicę na podwójnym gazie - mówi podinsp. Krupa.

Chodzi o to, żeby na drogach było coraz bezpieczniej. Na razie nie jest. W 2023 r. w Podlaskiem odnotowano większą liczbę wypadków niż w 2022 r. (było ich 348, czyli 4 proc. więcej). Liczba zatrzymanych pijanych kierowców co prawda spadła (o ponad 15 proc., do 1.850), ale spowodowali oni 33 wypadki (9,5 proc. ogółu), w których rannych zostało 41 osób, a 9 zginęło (w obu kategoriach to 11 proc. ofiar).

Każdy nietrzeźwy to potencjalny sprawca tragedii, bo - jak podkreślają eksperci ds. bezpieczeństwa i lekarze - nie ma bezpiecznej dawki alkoholu dla kierujących pojazdami.

Zobacz także:

Policja dokonuje tylko czasowego zajęcia auta, ale to sąd orzeka jego przepadek na rzecz Skarbu Państwa (wtedy samochód trafia na licytację - cena wywoławcza na pierwszej to 75 proc. wartości pojazdu ustalonej przez rzeczoznawcę).

Sprawa jest prosta, jeśli sprawca jest właścicielem pojazdu. Sytuacja nieco komplikuje się, gdy stanowi współwłasność, należy do zupełnie kogoś innego albo jest leasingowany.

- Jeśli samochód kierowany przez nietrzeźwego będzie własnością innej osoby lub przedsiębiorstwa, wówczas sąd orzeknie przepadek jego równowartości (na podstawie wartości określonej w polisie ubezpieczeniowej lub średniej wartości rynkowej). Z kolei kierowcy zawodowi, którzy w momencie zatrzymania będą prowadzili pojazd wykonując czynności zawodowe lub służbowe, zapłacą nawiązkę minimum 5 tysięcy złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - wyjaśnia Stefania Stuglik, ekspert porównywarki ubezpieczeń rankomat.pl

Jeszcze podczas prac nad nowelizacją Kodeksu karnego, pomysł konfiskaty aut budził kontrowersje. Pojawiały się głosy m.in. o tym, że konsekwencje ponosi cała rodzina sprawcy.

- Doświadczenie pokazuje, że cofnięcie uprawnień, czy orzeczony nawet dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów nie działa na kierowców, którzy i tak jeżdżą po alkoholu. Grzywien nie płacą, ciężko je wyegzekwować. To kończy się pobytem za kratami, za co płacimy my, czyli podatnicy. Co innego zabranie narzędzia, czyli samochodu. To kara, którą można wykonać, która będzie "bolała" sprawców i da do myślenia potencjalnym - uważa Cezary Niewiarowski, prezes Automobilklubu Podlaskiego.

Taryfikator mandatów jest dla wszystkich taki sam. Słychać głosy, że zarekwirowanie samochodu to sankcja bardziej sprawiedliwa. Równie boleśnie finansowo mogą odczuć zarówno osoby majętne, jak i te z "cieńszym portfelem", bo - hipotetycznie - ich strata (lub przepadek równowartości) jest proporcjonalna do statusu.

Warto przeczytać:

Podinsp. Krupa sądzi, że wiele tragedii można by uniknąć, gdyby nie ciche przyzwolenie świadków - współbiesiadników, znajomych, bliskich - którzy wiedzą, że dana osoba spożywała alkohol, a mimo to wsiada za kierownicę. I to również powinno się zmienić.

- Kiedyś mówiło się "konfident". Powoli to się zmienia. Coraz częściej słyszymy o tzw. obywatelskich zatrzymaniach. Każdy powinien reagować, chociażby zadzwonić na policję. Samemu się nie narażać, ale nie być obojętnym - podkreśla Cezary Niewiarowski.