Muzeum Ikon. 70-lecie Muzeum Podlaskiego. Nowa sala "Ikony-relikty podlaskich świątyń"

- W nowej przestrzeni ekspozycyjnej znajdą się wyjątkowe XVI-, XVII- i XVIII-wieczne obiekty ocalałe z nieistniejących świątyń - zapowiada Ewa Zalewska z Muzeum Ikon w Supraślu. - Ikony z obu świątyń zostaną zaprezentowane na ekspozycji Muzeum Ikon w kontekście narracji historii i sztuki sakralnej terenów Podlasia.

W kolekcji Muzeum Ikon w Supraślu znajdują się obecnie dwa zespoły ikon będących zachowanymi reliktami z podlaskich świątyń. Do tej grupy należą dwa wizerunki – Archanioł Michał i Prorok Aaron. Na zakup tych obiektów muzeum uzyskało dotację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ikony pochodzą z późnomanierystycznego ikonostasu cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu – ulokowane były na wrotach diakońskich. Realizację tę cechował wysoki poziom artystyczny. Przegroda ołtarzowa została zniszczona w czasie II wojny światowej i są to obok zachowanych fragmentów konstrukcji ikonostasu jedyne zachowane obiekty z niego pochodzące.

Kolejny zespół o podlaskiej proweniencji stanowią osiemnastowieczne wizerunki z przedstawieniami apostołów i proroków pochodzących z ikonostasu nieistniejącej drewnianej cerkwi w Czyżach pw. Zaśnięcia NMP (cerkiew spłonęła). Zespół ikon z Czyż jest unikatowym dziedzictwem artystycznym związanym z dziejami Cerkwi na Podlasiu. Parafia w Czyżach funkcjonująca jako jedna z najstarszych na tych terenach przeszła drogę historyczną poprzez prawosławie, przyjęcie unii i restytucję prawosławia.

Ikony-relikty z ikonostasu oraz fragmenty fresków pochodzące z cerkwi Zwiastowania NMP monasteru Supraskiego są jedynymi zabytkami świadczącymi o randze, historii i kulturze artystycznej tego miejsca, zarazem będąc najcenniejszymi obiektami w zbiorach Muzeum Ikon w Supraślu. Z okazji jubileuszu ukaże się wyjątkowa publikacja Freski supraskie – zachowane relikty szesnastowiecznego malarstwa postbizntyńskiego z terenów Rzeczypospolitej w kolekcji Muzeum Ikon w Supraślu. Katalog zbiorów. Wydawnictwo stanowi zbiór najważniejszych opracowań naukowych zarówno polskich, jak i zagranicznych badaczy, traktujący o polichromii supraskiej cerkwi. Dużą wartością publikacji są – w większości dotąd nieznane i niepublikowane – archiwalne fotografie fresków i świątyni Zwiastowania NMP w Supraślu z początków XX w.
Nowa część ekspozycji Ikony-relikty podlaskich świątyń wraz z Salą fresków jest kompleksowym ujęciem szerszego tematu, jakim jest dziedzictwo historyczne i kulturowe Podlasia.

PROGRAM
6.12.2019 [PIĄTEK]
GODZ.15
– wernisaż wystawy Ikony-relikty podlaskich świątyń
– przedstawienie założeń nowo powstałej ekspozycji
– prezentacja katalogu Freski supraskie – zachowane relikty szesnastowiecznego malarstwa postbizntyńskiego z terenów Rzeczypospolitej w kolekcji Muzeum Ikon w Supraślu. Katalog zbiorów
– Siedemnastowieczne malarstwo sakralne z dawnych terenów Rzeczypospolitej postrzegane w szerokim kontekście społecznym, politycznym i kulturowym, na przykładzie odnalezionych ikon z Supraśla – wykład dr hab. Zbigniew Michalczyk, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

7.12.2019 [SOBOTA] – udostępnienie dla zwiedzających Sali Ikony-relikty podlaskich świątyń oraz Sali fresków bezpłatnie w godzinach otwarcia muzeum; 10.00–17.00

godz. 11.00 sala warsztatowa Muzeum Ikon

Kanwy historyczne stosowane w podobraziach malarskich na przykładzie obrazów dawnych mistrzów i siedemnastowiecznych ikon-reliktów z wrót diakońskich ikonostasu supraskiego – spotkanie z Martą Pokojowczyk, artystką, specjalistką w dziedzinie tkaniny artystycznej, Muzeum Ikon w Supraślu

godz. 16.00 Sala im. Profesora Jerzego Nowosielskiego

OCZYSZCZENIE – wernisaż wystawy prac Borysa Fiodorowicza inspirowanych ikoną i ręcznikiem – motywami i ich znaczeniami występującymi na tkaninach obrzędowych. W aranżacji wystawy zostaną pokazane ręczniki obrzędowe ze zbiorów Muzeum w Bielsku Podlaskim, Oddziału Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.

8.12.2019 [NIEDZIELA] – udostępnienie dla zwiedzających Sali Ikony-relikty podlaskich świątyń oraz Sali fresków bezpłatnie w godzinach otwarcia muzeum; 10.00–17.00

godz. 11.00

Tożsamość kulturowa mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego w okresie nowożytnym – wykład, dr hab. Piotr Chomik, prof. Uniwersytetu w Białymstoku

godz. 16.00

Najstarsze ikony na Podlasiu – wykład, Joanna Tomalska-Więcek, Kierownik Działu Sztuki Muzeum Podlaskiego w Białymstoku