W programie czterodniowego festiwalu pokazano 25 obrazów twórców z Białorusi, Estonii, Gruzji, Ukrainy, Rosji i Serbii. Film TV Belsat był jedynym reprezentantem Polski.
W życiorysie tytułowego bohatera filmu Sergiusza Niczyporuka, mieszkańca wsi Budy w Puszczy Białowieskiej, jak w soczewce ogniskują się losy prawosławnej mniejszości białoruskiej zamieszkującej wschodnią część województwa podlaskiego. Podobnie jak ogromna większość jego rodaków pochodzi z niewielkiej, biednej wsi, jego przodkowie od wieków zajmowali się pracą na roli, modlili się w prawosławnej świątyni, ze strachem w oczach przyjmowali każdą nową władzę, ale jednocześnie starali się jej przypodobać i dostosować do zmieniających się warunków. „Tisze jedziesz – dalsze budiesz” – uczył ojciec syna, z pełnym przekonaniem o słuszności tej maksymy w każdym miejscu i czasie.
Ale czy tytułowy bohater jest rzeczywiście taki sam jak większość jego rodaków, czy też może stał w awangardzie przemian dochodzących na podlaską prowincję z wielkiego polskiego świata? Takie pytania zadawał sobie dziennikarz Radia Białystok Jarosław Iwaniuk, który postanowił zrobić o Sergiuszu Niczyporuku radiową audycję dokumentalną. Ekipa filmowa towarzyszyła mu podczas jej realizacji.
Sergiusz Niczyporuk z rodziną prowadzi pensjonat agroturystyczny we wsi Budy w Puszczy Białowieskiej. To kilka drewnianych domów z pokojami gościnnymi, ruska bania, karczma osocznika, eksponaty etnograficzne, wszystko ogrodzone tradycyjnym podlaskim płotem z żywej wierzby – „tynem”. Największą dumą gospodarzy jest wyremontowana chata z 1887 roku, z oryginalnym wystrojem z epoki.
Wcześniejsze etapy życia Sergiusza nie były tak sielskie. Urodził się we wsi Zaleszany, spacyfikowanej w 1946 r. przez oddział Pogotowia Akcji Specjalnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego dowodzony przez kpt. Romualda Rajsa ps. „Bury”. Zginęło wtedy siedemnastu mieszkańców, w tym duża część jego rodziny. W młodości uległ propagandzie „władzy ludowej” – stał się ideowym komunistą. Przemiana ideologiczna nastąpiła w połowie lat 70. Nasz bohater uświadamia sobie, że komunizm to „kłamstwa i obłuda”, wyrzuca legitymację partyjną i… rozpoczyna naukę w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie. W 1981 r. zostaje przewodniczącym koła Solidarności Rolników Indywidualnych w Dubiczach Cerkiewnych. Jedynej gminie zamieszkałej przez ludność prawosławną, w której powstał ten związek. Zostaje prywatnym przedsiębiorcą, ponad trzydzieści lat buduje drewniane domy, karczmy, budynki gospodarcze, cerkwie.
Pomógł też zbudować Dom Zakonny Św. Katarzyny w Zaleszanach, w którym jego córka – prawosławna mniszka siostra Elżbieta, modli się za spokój dusz mieszkańców wsi zamordowanych w 1946 roku.
„Siaroża”, film. dok., reż. Jerzy Kalina, czas 47 min., TV Belsat 2015.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
