Polska pod okupacją niemiecką. Tom III juz w sprzedaży

Bezirk Białystok

Bezirk Białystok

W 1941 roku włączono do Rzeszy większą część województwa białostockiego pod nazwą Bezirk Białystok. Tereny te podlegały nadprezy-dentowi Prus Wschodnich Erichowi Kochowi. Urządzono mu siedzibę w dojlidzkim Pałacu Lubomirskich. Aby zapewnić Kochowi maksymalne bezpieczeństwo, rozebrano zachodnie skrzydło pałacu i w jego miejsce zbudowano żelbetonowy bunkier.

Wszyscy wiemy, jaki miał być porządek i kształt masakry: najpierw Żydzi (do ostatniego) i inteligencja, a resztę, rzekomo apatyczną i bezwolną, obrócić w niewolniczą magmę - pisze we wstępie do "Polski pod okupacją niemiecką" - III tomu naszej kolekcji "Historia II wojny światowej" Jarosław Krawczyk, redaktor naczelny "Mówią wieki".

Projekt eksterminacji był dokładnie przygotowany przez Niemców już na kilka miesięcy przed wrześniową agresją na Polskę. Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy opracował akcję oznaczoną kryptonimem "Tannen-berg", która zakładała fizyczną likwidację polskiej warstwy przywódczej i inteligencji. W tym celu sformowano osiem grup specjalnych, w skład których wchodzili funkcjonariusze gestapo, policji bezpieczeństwa i SS (Służba Bezpieczeństwa). Specjalna komórka tej ostatniej opracowała rejestr osób, które miały być natychmiast aresztowane. Z gotowymi listami w ręku nowa administracja zaczęła działać niemal natychmiast po wkroczeniu armii niemieckiej na tereny Rzeczypospolitej.

W wyniku Operacji Tannenberg, a następnie Akcji AB, przeprowadzonej w Generalnym Gubernatorstwie, rozstrzelano lub wywieziono do obozów koncentracyjnych tysiące ludzi: nauczycieli, prawników, działaczy społecznych i politycznych. A wszystko to pod przykrywką działań prewencyjnych.

Skrupulatni Niemcy na wszystko mieli dokładny plan. Kiedy 23 sierpnia 1938 roku paktem Ribbentrop-Mołotow potwierdzili rozgraniczenie strefy wpływów w Europie Wschodniej pomiędzy Rzeszą a ZSSR, opracowali kolejny podział. Tym razem zajętych ziem polskich. Znaczną ich część przyłączono do III Rzeszy, z reszty utworzono Generalne Gubernatorstwo. Odtąd dla Polaków rozpoczęło się trudne okupacyjne życie.

"Polska pod niemiecką okupacją" to szczególna pozycja. Obok kroniki wydarzeń dyplomatycznych i militarnych zawiera informacje, których trudno szukać w podręcznikach historii. A dotyczy to sytuacji polskiej ludności na okupowanych terenach. Godzina na spakowanie, maksymalnie 50 kg bagażu - to wytyczne dla wysiedlanej ludności z terenów przyłączonych do III Rzeszy. Ich domy i dobytek przypadły niemieckim kolonizatorom. Chleb z trocinami, kawa z żołędzi, kartki żywnościowe, czarny rynek i wszechogarniająca bieda. Publiczne egzekucje, łapanki, słupy pełne nazwisk straconych, wywozy na roboty przymusowe. To tylko niektóre aspekty wojennej rzeczywistości. Jest też druga strona medalu. Tajne nauczanie, szeroko rozwinięta konspiracja i ten specyficzny okupacyjny humor, zrozumiały tylko dla tych, którym przyszło się zmagać z ówczesną, niepewną rzeczywistością.

Tom III pt. "Polska pod niemiecką okupacją" będzie do nabycia w punktach sprzedaży prasy tylko przez najbliższy tydzień, od 15 do 21 września.