Czyże walczą z wiatrakami

Część mieszkańców gminy Czyże w powiecie hajnowskim boi się, że planowana tu inwestycja może negatywnie wpłynąć na komfort ich życia. Nie chcą, by w pobliżu ich domów stanęły wiatraki.

- My wiemy, że mamy rację, ale władza nie chce nas wysłuchać - mówi mieszkanka Czyż.

Urząd gminy przyznaje, że wpłynęło do niego pismo ze sprzeciwem w sprawie budowy elektrowni wiatrowych, ale jednocześnie zapewnia, że proces inwestycyjny jest jawny i mieszkańcy są o nim informowani.

- Prowadzone są w tej sprawie dwa postępowania administracyjne, a uchwałę rada gminy podjęła już w 2009 r. - zapewnia Jerzy Wasiluk, wójt gminy Czyże.

Inwestorzy z firmy Windprojekt twierdzą, że do podobnych protestów są przyzwyczajeni.
- W dużej mierze wynikają one z niewiedzy Polaków, bo brakuje edukacji dotyczącej energii odnawialnych - mówi Mieczysław Wasielczuk z Windprojektu.

Sami mieszkańcy przyznają, że to brak informacji i dialogu jest jedną z przyczyn ich protestu.

- Od 2012 roku były już tu prowadzone różnego rodzaju badania, m.in. siły wiatru, bo nikt nie będzie stawiał wiatraków tam, gdzie nie będzie wiało. Jednak ludzie nic o tym nie wiedzieli. Wójt obiecywał w tej sprawie szeroką debatę publiczną, ale jej nie było. Widocznie władze mają mieszkańców w nosie - skarży się Kurierowi Hajnowskiemu mieszkanka Czyż, która prosi o zachowanie anonimowości.

Kobieta twierdzi, że ferma wiatrowa mogłaby stanąć i nie byłoby żadnych protestów, gdyby wiatraki umiejscowić dalej od zabudowań mieszkalnych.

- Nie zgadzamy się, by wiatraki stanęły tak blisko naszych domów - mówi. - Nie wiem, czy najbliższy z nich będzie dzieliło od zabudowań 600 metrów. Specjaliści mówią, że takie budowle mogą powodować turbulencje i powinny się znajdować nawet 8 km od domostw. W tej sytuacji wielu ludzi jest przeciw tej inwestycji. A wójt nam odpowiada, że trzeba było z protestami na sesje gminy przychodzić.

Wójt gminy Czyże zapewnia, że cały czas informował o tej inwestycji mieszkańców. Sprawą zajmowała się też rada gminy.

- Radni głosują "za" inwestycją, a potem nie potrafią przekazać tej informacji swoim wyborcom, których reprezentują na sesji - dziwi się Jerzy Wasiluk.

W oficjalnym piśmie przesłanym do naszej redakcji Urząd Gminy w Czyżach informuje, że planowana inwestycja nosi nazwę "Park Czyże 0344" i jest to kompleks elektrowni wiatrowych o łącznej mocy do 55 MW. Składa się z jedenastu turbin wiatrowych o mocy do 5 MW każda wraz z infrastrukturą towarzyszącą.
W gminie Czyże wiatraki mają stanąć w pobliżu miejscowości: Czyże, Zbucz, Morze i Rakowicze. Podobną inwestycję planuje też sąsiednia gmina Orla, ale jak zapewnia Windprojekt, jest to pomysł ich konkurencji.

Turbiny wiatrowe w gminie Czyże mają mieć maksymalną wysokość 210 metrów, a najbliżej położony budynków mieszkalnych wiatrak będzie od nich oddalony o 720 metrów. Mieczysław Wasielczuk zapewnia, że w Czyżach pojawią się turbiny nowe, a nie używane. Na ich inwestycji zyska i gmina, i mieszkańcy.

- Jednym z naszych darów dla gminy jest układ dróg, które będą łączyć elektrownie, a będą dostępne dla mieszkańców. Nasi specjaliści objeżdżali teren i zaprojektowali układ z uwzględnieniem zdania samorządu - mówi.

Firma zapłaci mieszkańcom za grunt pod infrastrukturę. Do budżetu gminy wpłynie ok. 100 tys. zł rocznie podatku od każdej elektrowni.

- W sumie da to ponad milion zł rocznie. Dla takiej gminy jak Czyże to duży dochód - przekonuje firma Windprojekt.

Wójt zapewnia, że budowa wiatraków zyskała akceptację samorządu: wójta i rady gminy.
- Procedury w tej sprawie toczą się od 2009 r. - opowiada Jerzy Wasiluk. - Rada gminy podjęła 24 września 2009 r. uchwałę w sprawie przystąpienia do zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Polega ona na określeniu kierunków rozwoju elektroenergetyki z uwzględnieniem odnawialnych źródeł dotyczących energetyki wiatrowej.
Obwieszczenia dotyczące tej inwestycji znajdujemy w BIP-ie województwa podlaskiego.

- Mieszkańcy byli i są informowani na każdym etapie postępowań prowadzonych w tej sprawie - zapewnia wójt gminy Czyże. - Obwieszczenia zamieszczaliśmy na stronie internetowej oraz na tablicach ogłoszeniowych w sołectwach, co potwierdzają sołtysi podpisami.

Wyjaśnia też, dlaczego nie odbyła się dyskusja z udziałem mieszkańców. - Planowaliśmy zorganizowanie dyskusji publicznej 17 sierpnia 2010 r., ale nie odbyła się ona z powodu braku zainteresowanych - twierdzi wójt Wasiluk. - W okresie wyłożenia do publicznego wglądu projektu zmian studium uwag nie wniesiono.

Urząd gminy przyznaje, że 23 lipca 2012 r. oraz 3 marca 2014 r. wpłynęły dokumenty świadczące o sprzeciwie w sprawie budowli elektrowni wiatrowych. Obecnie w tej sprawie prowadzone są dwa postępowania administracyjne: jedno - dotyczące sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części gminy Czyże z przeznaczeniem pod lokalizację elektrowni wiatrowych i drugie - dotyczące wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji.
Gmina odnosi się też do kwestii bezpieczeństwa mieszkańców.

- Odnośnie środków ostrożności i wyeliminowania negatywnego wpływu na bezpieczeństwo i komfort życia, zostaną one określone w decyzji środowiskowej i w raporcie oddziaływania na środowisko zaopiniowanym przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska - zapewnia w piśmie Urząd Gminy w Czyżach.