Zawody przyszłości

- Nie można jednoznacznie stwierdzić, że zawód X gwarantuje wysokie zarobki, a kształcenie się w danym kierunku zapewni dobrą przyszłość. Postęp technologiczny spowodował prawdziwy "wysyp" nowych zawodów. Obiecującą pracę można znaleźć w dwojaki sposób, ja to nazywam ścieżką naukową i ścieżką biznesową. Pierwszy sposób polega na prześledzeniu najszybciej rozwijających się kierunków w nauce i wybraniu odpowiednich studiów. Polecałabym biotechnologię, kierunki informatyczne, inżynierię czy medycynę.

Cały świat potrzebuje fachowców z tych dziedzin. Równie ważne jest znalezienie się w odpowiednim miejscu, w odpowiednim czasie, czyli ścieżka biznesowa. Wybierając kierunek studiów, powinniśmy wziąć pod uwagę specyfikę regionu, w którym chcielibyśmy po ukończeniu studiów podjąć pracę. Chodzi tu głównie o rodzaj inwestycji oraz "kraj pochodzenia" inwestorów. Wtedy będzie wiadomo, na jakie zawody przyszłości może być największy popyt. Kraj pochodzenia inwestora może nam zaś zasugerować, jakiego języka (poza językiem angielskim, który jest traktowany jako obligatoryjny) warto byłoby się nauczyć. Inwestor, który w naszym przypadku może być potencjalnym pracodawcą, z pewnością w pierwszej kolejności zatrudni osobę, z którą będzie mógł porozumieć się w swoim ojczystym języku. Mówiąc o przyszłości, właściwie ciężko mówić o zawodach - ja bym raczej powiedziała o profilu pracownika przyszłości.

Pracownik przyszłości będzie w sobie łączyć cechy charakterystyczne dla różnych zawodów. Weźmy na przykład informatyka. W przyszłości na najlepsze zarobki będzie mógł liczyć specjalista z pogranicza IT i biznesu. Osoba ta, będzie łączyć pozornie przeciwstawne kompetencje, z jednej strony posiądzie gruntowną wiedzę w danym obszarze IT, a jednocześnie zachowa lub wykształci zdolności interpersonalne, tak, by w sposób przystępny i zrozumiały zaprezentować wiedzę innym, np. sprzedając określone rozwiązania IT do innych firm. Taka osoba dodatkowo musi mieć bardzo dobre umiejętności negocjacyjne, zmysł marketingowy. - Czy trzeba koniecznie skończyć studia, by zdobyć dobry fach, z którego można się później spokojnie utrzymać? - Dużo się ostatnio słyszy o przypadkach, gdy pracownik fizyczny zarabia więcej od osoby wykształconej.

Różnice zarobków między Polską, a krajami starej Unii będą jeszcze przez jakiś czas widoczne, chociaż już teraz następuje stopniowy powrót emigracji zarobkowej, związany ze wzrostem płac w Polsce. W dłuższej perspektywie, to lepiej wykształcona osoba ma szanse zarabiać więcej od pracownika fizycznego. Oczywiście pod warunkiem, że dba o swoją karierę, włada dobrze językami obcymi i korzysta z możliwości szkoleń oferowanych przez pracodawcę. Wyższe wykształcenie to zawsze dodatkowy atut, który może przesądzić o zatrudnieniu przez pracodawcę. Każdej firmie zależy na posiadaniu wysoko wykwalifikowanej kadry pracowniczej. Dlatego bardzo zachęcam do ukończenia studiów magisterskich.

Podczas nich nabywa się także wiedzę teoretyczną, bazę opracowaną na podstawie doświadczeń innych. Przykładowo osoba, która ukończyła specjalizację: marketing, bazując na wiedzy zdobytej podczas studiów, szybciej poradzi sobie z przygotowaniem akcji promocyjnej, ponieważ zna wszystkie możliwe kanały komunikacji. Dostosowane ich do specyfiki firmy i produktu, jest już sprawą zdobycia doświadczenia. Inwestycja we własny rozwój i podnoszenie kwalifikacji, jest jak inwestowanie na giełdzie. Jeżeli nie dokonamy rzetelnego rozpoznania rynku pracy i zainwestujemy we wszystkie możliwe, dostępne kursy, uzyskamy efekt dużo mniej satysfakcjonujący, niż gdybyśmy wybrali szkolenia przydatne na lokalnym rynku pracy.

A o tym, jak będzie rozwijał się lokalny rynek i na jakie zawody jest największe zapotrzebowanie, możemy uzyskać informację między innymi od konsultantów agencji doradztwa personalnego i pracy tymczasowej. - Które zawody definitywnie odchodzą w przeszłość? - Krotko mówiąc z rynku znikają zawody nieopłacalne, czyli takie, na które nie ma większego zapotrzebowania lub są zastępowalne przez maszyny. Dlatego coraz mniej osób pracuje w sektorze przemysłowym i rolniczym, gdzie zawody są stosunkowo nieskomplikowane, za to wymagają więcej pracy. Po 2010 roku zaczną zanikać takie zawody jak: rolnik, stolarz, kowal.

- Co warto, a czego nie warto studiować? - Tak jak wspomniałam, najlepiej studiować zawody związane z szeroko pojętym sektorem usług. Bardzo ważne jest również późniejsze doszkalanie się i dodatkowe specjalizacje, najlepiej powiązane z internetem i językami obcymi. - To prawda, że nie warto studiować kierunków uznawanych powszechnie za nierentowne, np. pedagogiki czy historii? - Nieprawda. Humaniści też są potrzebni. Zawody przyszłości będą bazować na ogólnej wiedzy, zdolnościach interpersonalnych i szeroko pojętej ogładzie.

Bardzo obiecującą gałęzią jest w przyszłości zawód trenera, który będzie zatrudniany przez firmy w celu przeprowadzenia szkoleń dla pracowników. Polska się bogaci, w związku z tym zapotrzebowanie na kulturę i rozrywkę będzie wzrastać. Żadna praca tego nie zastąpi. Dlatego humaniści, będą potrzebni w szeroko pojętej kulturze i rozrywce. - Studia wyższe i... koniec nauki? - Studia wyższe nie powinny oznaczać końca edukacji.

Dynamicznie zmieniający się rynek pracy będzie mobilizować do rozwoju i nabywania nowych kompetencji. W Stanach Zjednoczonych przeciętny pracownik zmienia zawód kilka razy w życiu. Wynika to również z kalkulacji, nie zawsze pracodawca będzie nam mógł zaoferować takie warunki, jakie byśmy chcieli. Nowopowstałe zawody będą zawsze bardziej dochodowe, ze względu na brak fachowców.