Ofiary i świadkowie pod ochroną

Mowa o ustawie o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka, która jest odpowiedzią na narastający problem zapewnienia bezpieczeństwa świadkom w sprawach karnych.

Nowe przepisy przewidują trzy podstawowe rodzaje ochrony i pomocy dla zeznających w sprawie osób, gdzie istnieje zagrożenie dla ich życia lub zdrowia. - Ochronę na czas czynności procesowych, ochronę osobistą oraz pomoc dotyczącą zmiany miejsca pobytu - wymienia sędzia Ewa Dakowicz z Sądu Rejonowego w Białymstoku.

Tłumaczy, że ochrona m.in. ze strony funkcjonariuszy policji może być udzielona w sytuacjach, gdy np. zagrożenie dla zdrowia lub życia jest wysokie, a także w sprawach o przestępstwa zgwałcenia i znęcania się. Na czym ma polegać? Policjanci będą obecni na sali rozpraw w czasie składania zeznań.

- W sprawach wszczętych w postępowaniu karnym po 8 kwietnia 2015 roku będzie też anonimizacja danych adresowych pokrzywdzonych i świadków - dodaje sędzia Dakowicz.

To oznacza, że tych danych nie będzie mógł poznać oskarżony czy jego obrońca. Informacje dotyczące miejsca zamieszkania, adresu pracy nie będą też umieszczane w protokole z rozprawy. Znajdą się w specjalnym załączniku, do którego dostęp będzie miał tylko sędzia.

Wszystko po to, by nie dochodziło do prób wpływania na świadków, a nawet zastraszania ich przez np. oskarżonego.
Z kolei 1 lipca tego roku poważnie zmieni się sposób prowadzenia procesu karnego. Strony - prokurator, obrońcy - zostaną zmuszone do większej aktywności. Na nich spadnie poszukiwanie dowodów. Zadaniem sądu będzie ich ocena.

- Z pozycji oskarżonego proces zmieni się w związku z tym o tyle, że nie będzie miał poczucia, że sąd poszukuje dowodów jego winy i że pomaga prokuratorowi udowodnić tezę zawartą w akcie oskarżenia - tłumaczy sędzia Ewa Dakowicz.

Zwiększony będzie też dostęp do profesjonalnych prawników, bo radcowie prawni zyskają uprawnienia do reprezentowania w sprawach karnych. Oskarżony będzie miał też prawo do skorzystania z usług obrońcy z urzędu bez wskazywania - jak to było dotąd - trudności finansowych. A obecność na rozprawie stanie się jego prawem, a nie obowiązkiem - za wyjątkiem spraw o zbrodnie.