Biała kiedyś była inna. Właśnie dzięki tym urządzeniom. Teraz mogą zniknąć

Uważam, że te ciekawostki hydrotechniczne, znajdujące się w centrum naszego miasta, powinny być odnowione - napisał do nas nasz Czytelnik Czesław Wojciechowicz.

Chodzi mu o niedziałające już urządzenia spiętrzające na rzece Białej. Znajdują się one na zapleczu siedziby telewizji przy ul. Włókienniczej 16A oraz przy Galerii Jurowieckiej.

- Szczególnie cenne jest to pierwsze urządzenie. Po drugiej stronie rzeki, przy ul. Jurowieckiej, budowane są właśnie apartamentowce. Można byłoby tam zrobić mały zalew - proponuje nasz Czytelnik.

Natomiast urządzenie usytuowane przy galerii można według niego odremontować już tylko jako zabytek. - Nie mogłoby być używane z obawy o zalanie ścieżki rowerowej pod mostem u zbiegu ul. Sienkiewicza i al. Piłsudskiego - podkreśla Czesław Wojciechowicz.

Zapytaliśmy o te pomysły miasto. W tym roku ma być bowiem wykonana dokumentacja projektowa na budowę bulwarów nad rzeką Białą na odcinku od ul. Sienkiewicza do Poleskiej. Planowana jest m.in. budowa ścieżki rowerowej wraz z zagospodarowaniem zieleni wokół niej. O ewentualnej odbudowie urządzeń spiętrzających nie ma mowy.

- Powstały one w latach 70. ubiegłego stulecia. Wykonawcą robót było Rejonowe Przedsiębiorstwo Melioracyjne w Białymstoku. Budowle wykonano dla celów przeciwpożarowych - mówi Andrzej Karolski, dyrektor departamentu ochrony środowiska w magistracie.

Doktor Włodzimierz Kwiatkowski, autor opracowań przyrodniczych dla doliny rzeki Białej uważa, że odbudowa urządzeń spiętrzających byłaby jak najbardziej zasadna.

- W ogóle widziałbym na Białej system kaskad. Dzięki niemu w wodzie byłoby więcej tlenu, co oznacza, że mogłyby się pojawić ryby - tłumaczy.

Spiętrzenia podniosłyby też poziom wody w „Białce”, który wg obserwacji dr. Włodziemierza Kwiatkowskiego, wynosi dziś zaledwie 10-15 cm. - Na starych, przedwojennych mapach, można zauważyć, że na rzece Białej było sporo - poprzedzielanych groblami - niewielkich stawów. Dzięki temu, nawet w czasie suszy, stan wody utrzymywał się na pewnym poziomie - wyjaśnia dr Kwiatkowski.

Teraz nawet w czasie deszczów woda z „Białki” bardzo szybko spływa do Supraśli.

- Można zaobserwować, że zachowuje się, jak jakiś górski potok. Gdyby powstały spiętrzenia, udałoby się tę wodę dłużej zatrzymać - podkreśla specjalista.

Wielkim miłośnikiem „Białki” jest Mateusz Tymura, białostocki aktor, jeden z twórców tzw. bojarskiej łączki. W 2014 roku razem z kolegami przepłynął rzekę kajakiem. - Faktycznie, pamiętam urządzenia spiętrzające, które napotkaliśmy na swej drodze. Zwróciłem uwagę, że były już bardzo zniszczone - mówi.

Wspomina, że dwa lata temu - razem z architektem Robertem Brajczewskim - miał pomysł na wykorzystanie przestrzeni w pobliżu rzeki. - W Poznaniu działa KontenerART, czyli Mobilne Centrum Kultury i Sztuki. Nad rzeką ustawione są kontenery, w których odbywają się różne wydarzenia - koncerty, spektakle itd. Rzeka w środku miasta to ogromny atutu, który trzeba wykorzystywać - podkreśla Tymura.

Z pomysłu nic na razie nie wyszło. Tymura zajęty jest właśnie tworzeniem podwórkowego domu kultury na Bojarach. Nie wyklucza jednak, że do kontenerów nad „Białką” jeszcze wróci.