Uwaga! Plaga nieuczciwych zwolnień. Zapowiedziane są masowe kontrole pracowników przebywających na „L4”. ZUS wstrzymuje wypłatę zasiłków.

Kontrole wykazały, że pracownicy wykorzystywali okres zwolnienia lekarskiego do prowadzenia osobistych interesów zarobkowych czy wykonywania prac domowych – podaje firma Conperio.

– Jedna z pracownic aktywnie reklamowała i sprzedawała swoje wypieki poprzez media społecznościowe, wprost wskazując na dostępność i cennik, co bezpośrednio kolidowało z założeniami zwolnienia lekarskiego. Inna wykonywała usługi masażu, a kolejna wykorzystała zwolnienie lekarskie, by móc się przebranżowić i w domu wykonywała odpłatnie manicure. Przykładem nadużywania „L4” jest także pracownik, który podczas orzeczonej czasowo niezdolności do pracy świadczył usługi taksówkarskie – wymienia firma.

Ponadto, inną często spotykaną formą korzystania ze zwolnienia lekarskiego były wyjazdy rekreacyjne pracowników, nie tylko w obrębie Polski, ale także poza jej granicami. Nie brakowało również sytuacji, gdzie pracownicy na zwolnieniu spożywali alkohol lub zajmowali się innymi aktywnościami mogącymi szkodzić ich zdrowiu.

Z danych Conperio wynika, że 32 proc. badanych przez nas Polaków przyznaje, że zdarzyło im się pójść na zwolnienie lekarskie pomimo dobrego stanu zdrowia. Fałszywe zwolnienia nie są jednak normą. Wśród osób, które osobiście przyznały się do sięgania po lewe L4, 54 proc. zadeklarowało, że zdarza się to bardzo rzadko, a 27 proc., że wydarzyło się tylko raz. Co piąty Polak nadużywa chorobowego czasami lub bardzo często – wynika z badania przeprowadzonego przez LiveCareer.

Oto najczęstsze przyczyny korzystania z L4 niezgodnie z przeznaczeniem:

• potrzeba odpoczynku – 35 proc.
• złe relacje z szefem – 14 proc.
• problemy rodzinne – 14 proc.
• strach lub stres spowodowany obowiązkami w pracy – 10 proc.
• złe relacje ze współpracownikami – 6 proc.
• dodatkowe obowiązki poza pracą – 6 proc.
• nielubienie swojej pracy – 5 proc.

Wśród pozostałych odpowiedzi pojawiły się m.in. kiepski nastrój, niska pensja, wypowiedzenie umowy przez pracodawcę oraz odmowa udzielenia urlopu pracownikowi, który wykupił już wczasy z dziećmi w określonym terminie.

Jak wskazują eksperci LiveCareer Polska, 35 proc. lewych zwolnień, do których przyznali się respondenci, trwało kilka dni, 33 proc. – tydzień, 17 proc. – do dwóch tygodni, a 8 proc. – do czterech tygodni. Do dłuższego przebywania na chorobowym mimo dobrego stanu zdrowia przyznało się 7 proc. Polaków w tej grupie. Ponadto 35 proc. badanych, którzy kłamali na temat stanu swojego zdrowia, wzięło lewe L4 w terminie, który pokrywał się z ich urlopem, tym samym wydłużając sobie czas wolny.

Najczęstsze konsekwencje osób wykorzystujących „L4" niezgodnie z przeznaczeniem:

• wypowiedzenie umowy – 31 proc.
• zwolnienie dyscyplinarne – 30 proc.
• konieczność zwrotu i/lub wstrzymanie zasiłku chorobowego – 25 proc.
• nagana od przełożonego – 20 proc.
• pogorszenie relacji w pracy – 14 proc.
• obniżenie wynagrodzenia – 11 proc.
• zamrożenie podwyżki, premii i/lub awansu – 2 proc.

Co ciekawe – mężczyźni, którzy udawali chorych, najczęściej byli karani zwolnieniem dyscyplinarnym (27 proc.), koniecznością zwrotu zasiłku (25 proc.), wypowiedzeniem umowy w innym trybie (23 proc.) oraz pogorszeniem relacji w pracy (19 proc.). Natomiast kobiety – wypowiedzeniem umowy (47 proc.), zwolnieniem dyscyplinarnym (42 proc.), naganą od przełożonego (41 proc.) oraz obniżeniem wynagrodzenia (28 proc.).

Szczeciński oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych cofnął zasiłki nieuczciwym pracownikom. Decyzja zapadła po otrzymaniu danych z kontroli, które na zlecenie przedsiębiorców przeprowadziła wyspecjalizowana firma. ZUS otrzymując dokładnie udokumentowany przebieg kontroli pracowników przebywających na „L4”, który wykazał nadużycia, państwowa jednostka zdecydowała się cofnąć im zasiłki.

– Cieszymy się z konsekwentnych decyzji szczecińskiej jednostki, bowiem tak szybkie działanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ewidentnych casusach nadużyć, niestety nie zawsze jest normą – komentuje Mikołaj Zając, prezes Conperio.

Przed kilkoma dniami ZUS poinformował, że w całym 2023 roku jednostka skontrolowała 461,2 tys. zwolnień lekarskich. W ich następstwie zakwestionowano 28,9 tys. świadczeń chorobowych na kwotę 29 mln 273 tys. Jak przekazał rzecznik prasowy państwowej jednostki, w trakcie zwolnienia ubezpieczeni brali udział m.in. w regatach, w pikiecie w urzędzie, czy remontowali swoje mieszkania.

– Dostrzegamy coraz większe zainteresowanie kontrolami zwolnień chorobowych. Chodzi zarówno o weryfikację, czy chorzy prawidłowo korzystali ze zwolnień, jak i sprawdzenie, czy wystawione zaświadczenia lekarskie były zasadne. Trend ten będzie w kolejnych miesiącach przybierał na sile, ponieważ pracodawcy pozostawieni są z problemem sami sobie, a liczba kontroli przeprowadzanych przez ZUS jest wciąż niewystarczająca w porównaniu do skali nadużyć – podkreśla Zając.

Według danych przekazanych przez ZUS, w 2023 roku wystawiono 27 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy. Łączna liczba dni absencji chorobowej wyniosła 287,2 mln, obejmując choroby własne, opiekę nad dzieckiem oraz opiekę nad innym członkiem rodziny. W porównaniu do 2022 roku, zaobserwowano spadek liczby dni absencji chorobowej o 0,6 proc. i wzrost liczby zaświadczeń lekarskich o 0,2 proc., co przekłada się na dodatkowe 50,5 tys. zaświadczeń.

Przeciętna długość zaświadczenia lekarskiego w 2023 roku wynosiła 10 dni. Ponad połowę (55,7 proc.) zaświadczeń z tytułu choroby własnej wystawiono kobietom.

10 proc. naruszeń związanych z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnień lekarskich dotyczyło zwolnień oznaczonych wskazaniem „1-chory powinien leżeć”. Wśród klientów Conperio liczba zwolnień ze wskazaniem „1-chory powinien leżeć” w 2023 w stosunku do 2022 wzrosła o 28,7 proc. Jak wskazują eksperci, związane jest to z łatwością pozyskiwania zwolnienia lekarskiego za sprawą teleporad.

– W naszym kraju powstały wyspecjalizowane portale, które oferują sprzedaż „L4” w popularnej opcji „dodaj do koszyka”. W ostatnim roku obserwowaliśmy narastający problem związany z nadmiernym lub nieuzasadnionym wystawianiem zwolnień lekarskich przez niektórych lekarzy – wskazuje Zając. – Istnieją obawy, że mogą oni wystawiać zwolnienia nie przestrzegając właściwych standardów medycznych lub wręcz w zamian za korzyści finansowe – dodaje.

Zając przyznaje, że znane są przypadki lekarzy, którzy „wystawiają w ciągu roku ponad 800 zwolnień dla jednego podmiotu, narażając pracodawcę na straty w wysokości ok. 1,5 mln zł". – Praktyki takie nie tylko zagrażają uczciwości systemu zdrowia, ale również mają negatywny wpływ na zaufanie społeczne do instytucji medycznych oraz prowadzą do wzrostu kosztów dla firm i instytucji ubezpieczeniowych – podkreśla.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!