Samozatrudnienie: Możesz być swoim szefem

Samozatrudnienie to prowadzenie jednoosobowej firmy, w której osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek i na własne ryzyko. Zrobić to można na trzy różne sposoby:

• założyć firmę i po pewnym czasie zatrudniać innych pracowników,
• pracować jako wolny strzelec na rzecz wielu zleceniodawców (zwykle na podstawie umowy o dzieło),
• otworzyć jednoosobową działalność gospodarczą, ale zostać u dotychczasowego pracodawcy (na innych warunkach niż w przypadku umowy o pracę).

Zobacz: Zakładamy firmę (I): Czasem sam pomysł nie wystarczy

Taka forma działalności gospodarczej przynosi wiele korzyści. – Osoba prowadząca samodzielną działalność gospodarczą ma dużą swobodę podejmowania decyzji – mówi dr Wioletta Czemiel-Grzybowska, prezes Regionalnego Instytutu Ekonomiczno-Społecznego w Białymstoku. – Właściciel jest sam sobie szefem i reguluje czas pracy według własnych potrzeb.

Duży pakiet korzyści

Procedury założenia jednoosobowej firmy są takie same, jak przy innych formach działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może jednak liczyć na wiele korzyści z tytułu jej prowadzenia – uzależnione przede wszystkim od tego, jaką formę opodatkowania wybierze.

A wybrać można każdą z form:

tzn. podatek dochodowy od osób fizycznych,

zasady ogólne (18 proc. i 32 proc.)

lub podatek liniowy (19 proc.)

oraz zryczałtowane formy opodatkowania tzn. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i karta podatkowa.

Zobacz: Zakładamy firmę II: Nie wszystko załatwisz w jednym okienku

Kolejną korzyścią dla osób samozatrudnionych jest możliwość skorzystania ze specjalnej ulgi w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki niej można zaoszczędzić na obowiązkowych składkach na ubezpieczenie zdrowotne – przez 24 miesiące od momentu założenia działalności gospodarczej płaci się tylko ok. 350 zł miesięcznie.

– Właściciel jednoosobowej firmy ma także możliwość odliczania od przychodów wszystkich wydatków, które choćby pośrednio związane są z wykonywaną pracą – mówi dr Wioletta Czemiel-Grzybowska.

Do kosztów uzyskania przychodów można więc zaliczyć koszt paliwa, amortyzację sprzętu komputerowego, koszt dokształcania czy rachunków telefonicznych.

Zobacz: Zakładamy firmę III: Pieniądze na start

Osoba prowadząca jednoosobową firmę może podjąć działalności gospodarczą w krajach UE. Samozatrudnienie umożliwia świadczenie usług nawet w tych krajach, które wprowadziły przejściowe ograniczenia chroniące własny rynek pracy.

Istotny jest też fakt, że obecnie istnieje już wiele unormowań prawnych ułatwiających działalność poza granicami Polski, np. przepisy zapobiegające podwójnemu opodatkowaniu.

Ryzyko jest nieuniknione

Prowadząc samodzielną działalność gospodarczą trzeba również liczyć się z ryzykiem.

– W przypadku niepowodzenia odpowiadamy całym swoim majątkiem – mówi prezes Regionalnego Instytutu Społeczno-Ekonomicznego. – Ponadto właściciel jednoosobowej firmy nie podlega ochronie ustawowej, jaką daje prawo pracy.

Wiąże się to brakiem płatnego urlopu i zasiłku chorobowego przez pierwszy miesiąc choroby. Kolejną przeszkodą, która dotyczy wszystkich przedsiębiorców, jest konieczność opłacania składek ZUS bez względu na wysokość uzyskiwanych dochodów. No i musimy liczyć się także z koniecznością prowadzenia księgowości, co pociąga za sobą dodatkowe koszty.

Prowadzenie jednoosobowej firmy będzie opłacalne, gdy będziemy uzyskiwać wysokie dochody. W przeciwnym razie większą ich część będziemy przeznaczać na stałe koszty prowadzenia działalności.