Nauczyciel powinien znać objawy ADHD

Plan działań wspierających

Nauczyciel powinien opracować dla ucznia z ADHD plan działań wspierających, który dotyczyłby takich obszarów, jak:

- sfera ruchowa, np. częsta potrzeba ruchu, nadruchliwość
- sfera poznawcza: skupienie uwagi, wzmożona wrażliwość na rozpraszające bodźce zewnętrzne, pochopne myślenie, trudności w planowaniu własnej aktywności, zapominanie o różnych codziennych sprawach, znajomość zasad, ale bez umiejętności ich zastosowania w konkretnych sytuacjach
- sfera emocjonalna, np. silne reakcje emocjonalne
- relacje społeczne, np. nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi, pozycja ucznia w grupie rówieśniczej, wyrozumiałość wobec innych
- motywacja - wewnętrzna i zewnętrzna
- samoocena - umiejętność rozpoznania swoich słabych i mocnych stron oraz rozpoznanie własnych możliwości

Realizacja planu wymaga od nauczycieli wiedzy na temat objawów ADHD. Należy też zadbać o zaspokojenie najważniejszych potrzeb ucznia. Należy zadbać o kontrolowany i zaplanowany ruch, ograniczyć ilość bodźców, zaspokoić potrzebę przewidywalności, stosować jasne reguły i polecenia, często powtarzać, odpowiednio zorganizować stanowisko pracy.

Dostosowanie otoczenia i rodzaj pomocy

Należy zadbać o uporządkowanie otoczenia. Na ławce powinny znajdować się tylko niezbędne przedmioty i przybory, by nie rozpraszać dziecka. W zasięgu ręki może leżeć kolorowy flamaster, by uczeń mógł zaznaczyć najważniejsze informacje.

Uczeń powinien też siedzieć z dala od miejsca, które powoduje rozproszenie uwagi - drzwi, okna, akwarium, a jednocześnie blisko nauczyciela, by mógł on kontrolować pracę dziecka. W przypadku dziecka, które potrzebuje więcej przestrzeni, można posadzić je w tylnej części klasy, wówczas jednak trzeba się upewniać, czy zrozumiało ono zadanie i czy nad nim pracuje.

Uczniowi należy zapewnić stale miejsce w klasie przez cały rok szkolny, co zapewni mu poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Najbardziej wskazane byłoby miejsce obok ucznia spokojnego, a jednocześnie takie, by nauczyciel miał je w polu widzenia.

Nauczyciel powinien umieszczać aktualnie obowiązujące zasady w czytelnej formie graficznej w widocznym miejscu w klasie. Dzięki temu nie będzie potrzeby ciągłego ich powtarzania.

Cechy korzystne dla rozwoju ucznia z ADHD

- zainteresowania, w tym również zainteresowania danym przedmiotem
- wysoka motywacja
- spostrzegawczość
- sprawność ruchowa
- dodatkowe uzdolnienia
- zasób wiedzy o otaczającym świecie
- łatwość nawiązywania kontaktów z innymi
- mobilizowanie się do nauki dzięki pochwałom i nagrodom

Trudności rozwojowe i edukacyjne

- zaburzenie koncentracji uwagi, np. szybkie rozpraszanie się, trudności ze skupieniem uwagi
- nadruchliwość, np. trudności z siedzeniem w jednym miejscu, gadatliwość
- impulsywność, np. częste wyrywanie się z odpowiedzią zanim się usłyszy całe pytanie, nieumiejętność czekania na swoja kolej
- trudności w kontaktach międzyludzkich

Cele edukacyjne i terapeutyczne

Cele edukacyjne wynikają z podstawy programowej. Uczeń z ADHD realizuje podstawę programową kształcenia ogólnego.

Cele terapeutyczne to:

- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, przewidywalności i stałości
- zapewnienie akceptacji przez grupę rówieśniczą
- rozwijanie umiejętności w zakresie umiejętności psychospołecznych, tj. życiowych. Umożliwiają one dziecku zachowania przystosowawcze dzięki którym może skutecznie sobie radzić z zadaniami i wyzwaniami codziennego życia
- umiejętność rozpoznawania i nazywania uczuć własnych i innych
- nabycie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach
- nabycie umiejętności opanowywania odruchów złości, agresji i zachowań impulsywnych
- rozbudzanie zainteresowań dziecka i angażowanie go w konkretne działania
- rozwijanie mocnych stron
- zwiększenie motywacji do nauki
- rozwijanie mocnych stron dziecka
- organizowanie sytuacji zapewniających uczniowi sukces.