Lekcja fizyki na żywo. Białostoccy uczniowie w Centrum Badań Jądrowych

NCBJ - jeden z największych instytutów naukowych w Polsce, prowadzi również działalność edukacyjną. Można tam uczestniczyć w szkoleniach, warsztatach, wykładach i - co najważniejsze - zwiedzać jedyny w Polsce reaktor atomowy "Maria". We wtorek w szkoleniu w Świerku wezmą udział uczniowie Społecznego Liceum Ogólnokształcącego STO przy Fabrycznej. Spotkanie zorganizowała nauczycielka fizyki i dyrektor szkoły - Ewa Drozdowska, zainspirowana szkoleniem w Europejskim Centrum Badań Jądrowych (CERN) w Genewie, w którym niedawno brała udział.

- Do odwiedzenia Świerku zachęcał nas dr Sławomir Wronka, pracujący w tamtejszym instytucie i specjalnie zaproszony przez CERN do wygłoszenia dla nas nauczycieli kilku wykładów na temat akceleratorów - opowiada Ewa Drozdowska.

Takie szczególne lekcje w NCBJ cieszą się bardzo dużą popularnością wśród uczniów i nauczycieli polskich szkół, choć dostać się tam nie jest łatwo.

- Reaktor bowiem pracuje "naukowo" i terminów, w których można skorzystać ze szkoleń nie jest wiele. Nam się udało - cieszy się Ewa Drozdowska.

Z szerokiej oferty edukacyjnej Centrum uczniowie SLO STO wybrali zwiedzanie reaktora i wykład na temat promieniotwórczości, liczą też na możliwość obejrzenia wystawy poświęconej postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi.

- Myślę, że wokół fizyki jądrowej narosło tyle mitów, że najlepiej od kompetentnych ludzi dowiedzieć się jakie zagrożenia może nieść dla ludzkości promieniotwórczość, ale i jakim dobrodziejstwem może być zastosowana w nauce, technice, ekologii i medycynie - mówi Ewa Drozdowska. - Chcielibyśmy też porozmawiać o perspektywach i realiach planowanej budowy elektrowni atomowych w Polsce i jak będą one zabezpieczone.

Do Świerka pojedzie 42 uczniów z różnych klas SLO STO, przede wszystkim tych, którzy realizują program rozszerzony z fizyki lub chemii. Ale będzie też kilku zdeklarowanych humanistów, którzy pragną zajrzeć przez ramię fizykom i sprawdzić co ich tak pasjonuje.

- Jesteśmy podekscytowani tym, że będziemy mieli okazję zobaczyć jedyny w Polsce działający reaktor jądrowy. Dowiemy się na czym polega jego praca i w jaki sposób się ją wykorzystuje - mówi Ela Świerblewska, która na maturze będzie zdawała rozszerzoną fizykę.

- Ta wycieczka będzie żywą lekcją fizyki oraz urozmaiceniem szkolnej rutyny i - mam nadzieję - niezapomnianym przeżyciem - dodaje Justyna Bieryło.

Spotkanie w instytucie pokaże młodzieży również, na jak wysokim poziomie są badania naukowe w Polsce - NCBJ ściśle współpracuje z CERN (m.in. produkuje na potrzeby CERN fragmenty akceleratorów), jest prężnym ośrodkiem naukowym wspierającym medycynę i produkującym unikatową aparaturę zarówno medyczną, jak i przemysłową.

- Fizyka jądrowa to dział fizyki, z którego wiedza jest sprawdzana na maturze z fizyki i chemii, więc informacje z takiej lekcji będą z pewnością lepiej zapamiętane niż te podręcznikowe - dodaje Ewa Drozdowska.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku to nie tylko energetyka jądrowa. Zajmuje się też badaniami podstawowymi z dziedziny fizyki subatomowej (fizyka cząstek elementarnych i jądrowa, fizyka plazmy gorącej itp.) oraz stosowaniem metod fizyki jądrowej i rozwijaniem technologii jądrowych. Centrum produkuje także m.in. radiofarmacuetyki oraz urządzenia dla rozmaitych gałęzi nauki i gospodarki, w tym medycyny.

Podstawowe zadania działu edukacji i szkoleń NCBJ obejmują propagowanie wiedzy o promieniotwórczości naturalnej i sztucznej, fizyce i technice jądrowej oraz jej zastosowaniach w przemyśle, medycynie i innych dziedzinach nauki. Centrum zatrudnia ponad 1000 fizyków, inżynierów i pracowników pomocniczych. Kadra naukowa to ok. 70 profesorów i doktorów habilitowanych oraz ponad 120 doktorów.