Katarzyna Droga - Pokolenia. Powrót do domu

Pewnie gdyby „Powrót do domu” czytała kobieta, zwróciłaby uwagę na perypetie uczuciowe bohaterek i bohaterów. Konstatują, że w ich rodzinie nie pierwsze miłości są ostateczne, ale czasem drugie lub trzecie. Jak to w życiu, inni są wierni, drudzy zdradzają się, są uczucia, które przenoszą góry i przekraczają granice, są kobiety układne i takie, które pociągają alkoholicy o gołębim sercu. Jednym rodzą się dzieci, inne nie mogą odżałować aborcji, a wszystkich prędzej czy później dopadnie śmierć, ale też będą świadkami dorastania dzieci i narodzin wnuków. Jak w najprawdziwszej rodzinnej sadze, bo taką przecież jest opowieść „Pokolenia”.

We wstępie do drugiej części Katarzyna Droga rozszyfrowuje niektóre nazwy zakamuflowane z lekka we wcześniejszym „Wieku deszczu, wieku słońca”, ale z punktu widzenia czytelnika doszukującego się odniesień do świata polityki, ważniejsze są może powiązania życia jej rodziny z kluczowymi momentami w historii Polski, a czasem świata. Pewnie dlatego, wzorem wielu innych fabuł, druga część „Pokoleń” rozpoczyna się od pamiętnej transmisji z lądowania Amerykanów na Księżycu. Później co rusz historia wielka i mała, towarzyszą losom rodziny ze Strękowej Góry.

Panie zachwycają się wykrojami z „Burdy”, wyśmiewają kremplinę (ktoś pamięta jeszcze, co to za wynalazek?), krytykują sowieckie kolorowe telewizory. Droga, wkładając słowa w pamiętnik Janki, przyznaje że jej czas szczęśliwości przypadł na rozkwit gierkowskiej Polski. Pamięta sporo z tamtych lat, a i widać, że dzięki starannemu doborowi lektur umie odczytać myśli i oczekiwania pokolenia rodziców z tamtych lat.

W jej opowieści, jak w czarodziejskim zwierciadle, odbijają się echa masakry na Wybrzeżu, ale też podróży polskim fiatem do Turcji. Jest wizyta Jana Pawła II, ale i niezapomniany dla wielu jego uczestników – obóz harcerski pod Grodnem. Jest wspomnienie zimy stulecia, euforii pierwszej Solidarności i przerwy w lekcjach po wprowadzeniu stanu wojennego.

Polityka wkrada się w życie tej rodziny niepostrzeżenie. A to zakochany student doniesie na Amerykanina, który zadurzył się w studentce, że jest imperialistycznym szpiegiem, a to powieściowa rodzina będzie ukrywała w stanie wojennym opozycjonistę, wreszcie wspomniany wcześniej niezwykły kloszard alkoholik okaże się senatorem III RP. Będzie moda na oporniki i szał na szycie z tureckich materiałów odzieży na rynek rosyjski. Wybuch w Czarnobylu przerazi cały świat, ale kilka lat później rozwiąże się PZPR, a autorka sagi zacznie sama prowadzić wydawnictwo z komórką w kieszeni i komputerem jako podstawowym narzędziem pracy.

Te wszystkie atrybuty biznesu są tak oczywiste dla młodego pokolenia, jak uwiązanie do smartfonów, ale myślę, że rówieśnicy Drogiej – także panowie, z sentymentem prześledzą nie tylko uczuciowe perypetie bohaterów, ale też zauważą, jak zmieniła się za ich życia Polska. „Pokolenia” to znakomite, realistyczne czytadło, które nie udaje wielkiej literatury. Daje dokładnie to, co obiecuje. Rodzinną sagę, od której trudno się oderwać.