ITS przyspieszył przejazd przez Katowice. Co jeszcze daje kierowcom i pasażerom nowoczesny system?

Jak przekazał Marcin Krupa, prezydent Katowic, ITS ma sprawić, że ruch na głównych arteriach Katowic będzie płynniejszy i dzięki temu zmniejszy się emisja spalin oraz spadnie poziom generowanego hałasu. Pierwsze efekty działania tego systemu są widoczne. Jest nim skrócenie czasu przejazdu przez miasto o 15 procent.

- Głównym celem wdrożenia ITS w Katowicach jest podniesienie atrakcyjności transportu publicznego poprzez wprowadzenie priorytetu dla niego oraz poprawa płynności ruchu na terenie miasta – podkreśla Marcin Krupa prezydent Katowic.

Inteligentny system transportowy – nazywany najczęściej ITS-em – to wiele podsystemów o różnych funkcjach, które usprawniają komunikację w mieście. Najważniejszym z nich jest ten odpowiadający za sterowanie sygnalizacjami świetlnymi.

Jak wyjaśnia Piotr Handwerker, dyrektor Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Katowicach, wykorzystując zainstalowane w nawierzchni jezdni pętle indukcyjne oraz umieszczone nad ulicami kamery wideodetekcji może weryfikować aktualne natężenie ruchu i zmieniać długość wyświetlania danego rodzaju światła dla konkretnego kierunku. To szczególnie ważne, kiedy jeden z wjazdów na skrzyżowanie będzie zakorkowany, a na innych będzie zdecydowanie mniej pojazdów.

- Nad działaniem systemu czuwają operatorzy Centrum Sterowania Ruchem, którzy w razie potrzeby mogą przejąć kontrolę nad sygnalizacją świetlną i ręcznie zmodyfikować ustawienia – tłumaczy Piotr Handwerker.

Testowe przejazdy potwierdziły. ITS przyczynia się do płynniejszych przejazdów w Katowicach

ITS poprawia więc płynność ruchu, co ma wpływ nie tylko na oszczędność czasu, ale także pozwala ograniczyć emisję spalin. Pokazują to też liczby. Jak informuje miasto wykonawca miał za zadanie wykonać przejazdy samochodem osobowym, autobusem oraz tramwajem na wskazanych ciągach komunikacyjnych przed i po wdrożeniu systemu ITS. Wykonane zostały kilkukrotne objazdy w każdym ze szczytów – porannym i popołudniowym – oraz w okresie między szczytem komunikacyjnym. Na podstawie otrzymanych danych oszacowano, że system skrócił czas przejazdu o 15 procent.

System ma ułatwić przejazd autobusom i tramwajom. Podpowiada też kierowcom

Podsystem sterowania sygnalizacją świetlną oraz inne funkcjonalności ITS są dodatkowo zintegrowane z Systemem Dynamicznej Informacji Pasażerskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego. Ma to pozwolić na zapewnienie priorytetu przejazdu pojazdom komunikacji publicznej.

Aktualnie działa priorytet dla linii tramwajowych, łączących Śródmieście z Centrami Przesiadkowymi Zawodzie i Brynów. W następnym etapie planowane są testy działania priorytetu na wybranych ciągach komunikacyjnych nie tylko dla transportu szynowego, ale także dla autobusów. Dla opóźnionych pojazdów czas oczekiwania na zielone światło będzie skrócony, co ułatwi zmniejszenie opóźnienia.

ITS to także tablice zmiennej treści VMS oraz znaki TIP, które obsługiwane są przez podsystem dynamicznej informacji dla kierowców. VMS służą do informowania kierowców o aktualnych warunkach na drodze. Komunikaty mogą informować o prowadzonych robotach, oblodzeniu nawierzchni czy też czasie potrzebnym na dotarcie do określonego punktu w mieście.
Wszystkie te komunikaty wyświetlane są na tablicach zlokalizowanych w różnych punktach miasta.

Drugi rodzaj znaków to TIP-y, czyli 12 tablic informujących o zajętości miejsc parkingowych w pobliżu. Z wyświetlacza kierowca może odczytać, ile miejsc w okolicy jest dostępnych. Dodatkowo informacje prezentowane są w różnych kolorach. Zielony oznacza dużą liczbę wolnych miejsc, żółty wskazuje na ograniczoną liczbę, a czerwony przekazuje, że jest ich niewiele. To rozwiązanie pozwala na szybką ocenę, czy w danej lokalizacji znajdziemy miejsce bez problemu czy może trzeba będzie go szukać nieco dłużej.

ITS w tabletach, laptopach i telefonach

Dostępny od marca portal, dostępny na komputerach i urządzeniach mobilnych, pozwala sprawdzić w czasie rzeczywistym natężenie ruchu w konkretnych miejscach oraz liczbę wolnych miejsc parkingowych, warunki pogodowe, a także zobaczyć, co dzieje się na danym skrzyżowaniu za pośrednictwem połączenia z kamerą. Dostępna na portalu funkcja planowania podróży pozwala wybrać pasażerom dowolny środek transportu.

ITS na bieżąco analizuje pozyskane dane z katowickich ulic i dostosowuje parametry sygnałów zielonych oraz układów faz na skrzyżowaniach (chodzi o długość wyświetlania danego światła) do aktualnych warunków drogowych.

Wraz z uruchomieniem portalu mieszkańcy zostali poproszeni także o zgłaszanie swoich uwag. Każda z takich informacji jest weryfikowana i jeśli jest zasadna, to operatorzy wprowadzają odpowiednie modyfikacje do działania systemu. Po takich właśnie zgłoszeniach w niektórych miejscach została zmieniona długość zielonego sygnału dla konkretnych kierunków.
Wszyscy uczestnicy ruchu drogowego ewentualne uwagi dotyczące działania ITS powinni kierować na adres [email protected] lub [email protected]. Zgłoszenia dotyczące pracy sygnalizacji świetlnej powinny zawierać przybliżony czas i miejsce wystąpienia zdarzenia. Pomoże to operatorom w analizie sytuacji drogowej.

Wdrażanie systemu ITS w Katowicach wparte zostało funduszami unijnymi w wysokości ok. 67,2 mln zł. To 85 procent całkowitych kosztów projektu.