Dyżur eksperta: prawo pracy

Halina: Czy pracodawca może żądać ode mnie, abym rozwiązała umowę o pracę, gdy uzyskam prawo do emerytury?

– Skorzystanie przez pracownika ze świadczenia emerytalnego zależy wyłącznie od jego woli. Oznacza to, że pracownik decyduje, czy i kiedy rozwiąże stosunek pracy w związku z nabyciem prawa do emerytury. Skorzystanie z tego świadczenia jest bowiem uprawnieniem, a nie obowiązkiem pracownika i to do pani zależy decyzja, kiedy to nastąpi. Tak więc zachowanie pracodawcy, polegające na żądaniu rozwiązania przez panią umowy o pracę w sytuacji, gdy uzyska pani prawo do emerytury nie ma podstawy prawnej.

Edward: Czy pracownikowi samorządowemu pracującemu w godzinach nadliczbowych przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych z kodeksu pracy?

– Do czasu pracy pracowników samorządowych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o pracownikach samorządowych. I tak, jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, na polecenie przełożonego wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych. W tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz niedziele i święta. Jednocześnie ustęp czwarty określa zasady rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych, zgodnie z którymi pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze.

Przymomnę, że czas wolny, na wniosek pracownika może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

Przepisy te w sposób kompleksowy regulują dopuszczalność wykonywania pracy poza normalnymi godzinami oraz jej rekompensaty.

Powyższa regulacja ma charakter wyczerpujący, a więc wyłącza ona stosowanie przepisów kodeksu pracy, dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych, w niedziele i święta oraz pracy w dniu wolnym wynikającym z przeciętnego pięciodniowego tygodnia pracy. 

Małgorzata: Za dwa miesiące urodzę dziecko. Słyszałam, że od tego roku zmieniły się zasady dotyczące urlopów macierzyńskich. Czy to prawda? Co się zmieni?

– Owszem, prawda. Od pierwszego stycznia 2009 roku wymiar urlopu macierzyńskiego zależniony jest od liczby urodzonych dzieci.

Przy urodzeniu jednego dziecka będzie to 20 tygodni, przy dwojaczkach 31 tygodni, przy trojaczkach 33, przy czworaczkach 35 tygodni, a przy pięciorgu lub więcej dzieci 37 tygodni.