Cmentarz Armii Czerwonej odnawia za własne pieniądze

Jak to się zwyczajowo mówi, ci ludzie walczyli za wolność naszą i waszą. Więc zwyczajnie po ludzku należy im się szacunek - tłumaczy Lech Kruk.

Na co dzień mieszka w Janowie, gdzie prowadzi gospodarstwo agroturystyczne. Ale od kilku miesięcy regularnie można spotkać go na cmentarzu wojskowym żołnierzy Armii Czerwonych w Sokółce. Latem rozpoczął żmudny proces odnawiania cmentarza.

- Chciałem to zrobić już dawno, ale zawsze miałem tysiąc innych zajęć na głowie. Ale przyjeżdżałem tu regularnie od lat. Zawsze na Wszystkich Świętych i na Święto Wyzwolenia przywoziłem znicze i kwiaty, robiłem porządki - mówi Lech Kruk.
Pierwsze efekty jego pracy są już widoczne. Oczyścił z mchu i odmalował 150 nagrobków. Zmienił ich kolorystykę. Były szare, teraz są zielone.

- To wojskowy cmentarz, więc wybrałem kolor khaki. Ale symboliczny pentagram widniejący na górze każdego nagrobka pozostawiłem czerwony, tylko odświeżyłem kolor - podkreśla przedsiębiorca z Janowa.

Na tym jednak nie poprzestał. Na nagrobkach, przy których nie było tabliczek, umocował nowe z napisem: "Grób Nieznanego Żołnierza. Poległym chwała, żywym wolność". W sumie dwadzieścia jeden tabliczek.

- Na jednym z nagrobków nie było metalowej tabliczki, tylko kartonowa karteczka z wypisaną po rosyjsku inskrypcją. Dokładnie taką samą treść przeniosłem na metalową tabliczkę i ją zawiesiłem na miejsce kartonu - mówi Lech Kruk.

Na każdym ze 150 nagrobków zamocował sztuczną różę. Dodatkowo przed każdą z nich ustawił lampką solarną. Gdy zapada zmrok, czerwone światełka rozświetlają cmentarz.

- Na samym początku, tuż po ich zainstalowaniu jacyś chuligani zniszczyli dwadzieścia jeden lampeczek. Musiałem je wymienić na nowe. Na szczęście od tamtej pory nic podobnego się już nie zdarzyło - mówi mieszkaniec Janowa.

Do inicjatywy Lecha Kruka włączyła się gmina Sokółka, która nadzoruje cmentarz. - Za około 7 tysięcy złotych odnowiliśmy bramę frontową cmentarza - mówi Piotr Bujwicki, zastępca burmistrz Sokółki.

W ubiegłym tygodniu Lech Kruk zamontował tablicę informacyjną tuż przy murze cmentarza. Napis głosi: "Tu jest miejsce spoczynku naszych ukochanych i nieodżałowanych braci, żołnierzy Armii Czerwonej, poległych podczas wyzwalania naszej ojczyzny spod okupacji nazistowskiej podczas II wojny światowej. Przechodniu! Bądź w zadumie w tym miejscu".

Lech Kruk podkreśla, że to dopiero półmetek jego prac. Jeśli pogoda dopisze, będzie je kontynuował jeszcze w tym roku. W przeciwnym razie będzie musiał poczekać z renowacją nagrobków do wiosny.

- Chciałbym jeszcze odnowić mury, parkan, murowaną tablicę przed cmentarzem oraz - co najważniejsze - pomnik upamiętniający poległych żołnierzy. Czeka mnie przy nim dużo pracy. Jest mocno zmurszały, więc najpierw muszę go oczyścić, potem pomaluję na kolor khaki, żeby tworzył z nagrobkami jedną całość - wyjaśnia Lech Kruk.

Na cmentarzu jest 150 nagrobków. Niektóre są pojedyncze, ale są też mogiły zbiorowe. Spoczywa tu ponad 2000 żołnierzy.