British American Tobacco wyda 200 mln dolarów na walkę z przemytem papierosów

Do 2010 roku największe transporty przemycanych papierosów nasze służby celne ujawniały na granicy polsko-litewskiej - od 2004 roku jest to wewnętrzna granica unijna, na której ruch rośnie z roku na rok.

Przemyt zorganizowany coraz lepiej

- Działają tam nasze mobilne patrole poruszające się w okolicy krajowej „ósemki” i to one, co jakiś czas trafiały na przemyt na dużą skalę – mówi Maciej Czarnecki, rzecznik Izby Celnej w Białymstoku. – Natomiast w tym roku zauważyliśmy zmianę charakteru przemytu na granicy polsko-białoruskiej, kontrolowanej przez służby obu krajów. Do tej pory papierosy przemycane tu były w bagażu podręcznym, czy poupychane w bagażnikach samochodów. Tymczasem w lutym i czerwcu ujawniliśmy całe ciężarówki papierosów. Najpierw przechwyciliśmy w Bobrownikach 13 milionów sztuk, potem w Kuźnicy – 12 milionów. W pierwszym przypadku transport figurował jako brykiet, a w drugim jako płyty pilśniowe. To były jedne z największych ujawnionych przemytów w Polsce.

Maciej Czarnecki podkreśla, że widać iż przemyt jest coraz lepiej zorganizowany i lepiej wyposażony technicznie. To, że brykiet” był dociążony blacha stalową (żeby samochód nie był zbyt lekki w stosunku do deklarowanego rodzaju towaru), to jeszcze nic. Ale przemytnicy potrafią też umieszczać nielegalny towar w skrytkach, których mechanizmy otwierające sterowane są ukrytymi w aucie guzikami uruchamiającymi specjalne podnośniki.

- Z kolei przemyt papierosów w fabrycznie zamykanych puszkach po kawie wskazuje na powiększanie się grup przemytniczych i wyposażanie ich w specjalne linie technologiczne – zauważa Maciej Czarencki. I od razu dodaje, że oczywiście służby cele też nie stoją w miejscu: też usprawniamy sprzęt wykrywający taki towar, prowadzimy szkolenia dla funkcjonariuszy.

Z roku na rok rośnie więc liczba przechwyconych przez celników papierosów. Co świadczy i o coraz większej ich skuteczności służb, i o tym, że strumień nielegalnego towaru nie wysycha.

Współpraca z koncernami tytoniowymi

Jak odnotowuje raport Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) tylko służby celne Wielkiej Brytanii mają na swoim koncie większy ujawniony przemyt papierosów niż polscy celnicy. A że fala nielegalnych fajek płynie przez nasz kraj głównie ze wschodu i po wejściu Polski i Litwy do strefy Schengen przestępczość zorganizowana przeniosła się głownie na ten odcinek naszej granicy, nie bez przyczyny to właśnie w białostockiej Izbie Celnej mieści się centrum dowodzenia Krajowej Grupy Zadaniowej ds. Walki z Przemytem Wyrobów Tytoniowych. To grupa licząca pięciu funkcjonariuszy w Białymstoku i 15 koordynatorów w pozostałych izbach celnych w kraju przekazujących tu zdobyte podczas pracy informacje.

To oni tworzą bank informacji dotyczący np. wchodzących w użycie rodzajów skrytek na przemycane papierosy czy towarów, które służą do maskowania przemytu. Te dane służą zarówno wsparciu wiedzy celników, jak i przekazywane są stosownym ministerstwom jako podstawa do ewentualnych działań legislacyjnych czy wsparcia finansowego.

Zobacz: Firmy tytoniowe: między prawem, a przemytem

W tych działaniach jest tez miejsce na współpracę z koncernami tytoniowymi.

- Układa się ona znakomicie – ocenia Krzysztof Andruszkiewicz z zarządu BAT Augustów. - Partnerem dla nas jest m.in. właśnie Krajowa Grupa Zadaniowa ds. Walki z Przemytem Wyrobów Tytoniowych z Białegostoku. Wspólnie z jej funkcjonariuszami czy ministerstwem finansów organizowaliśmy szkolenia, treningi czy też praktycznie działania dotyczące identyfikacji zatrzymanych produktów pod katem ich oryginalności.

- Bo przemyt papierosów ma dwa oblicza – wyjaśnia Maciej Czarencki. – Z jednej strony jest to towar legalnie wyprodukowany, ale nielegalnie, bez stosownych opłat przewożony do Polski lub przez Polskę. A z drugiej strony chodzi o wwóz do nas tzw. Podróbek. Współpraca z firmami z tej branży pozwala nam na rozpoznawanie zarówno owego trefnego towaru, jak i maszyn służących do ich produkcji. Są one zazwyczaj przewożone w częściach. Gdy wiemy jak zbudowany jest taki sprzęt, potrafimy go zidentyfikować nawet we fragmentach.

Międzynarodowa konferencja w Augustowie

BAT podpisując wspomnianą umowę z Komisją Europejską dołączył do koncernów Japan Tobacco International i Philip Morris.

- W ciągu tych 20 lat zamierzamy ściślej współpracować przy

przy gromadzeniu informacji operacyjnych – wylicza Krzysztof Andruszkiewicz. – Wdrożyć projekt Track and Trace dotyczący kontroli dostaw od producenta do pierwszego kupującego czy przeprowadzić szkolenia dla służb kontrolujących uwzględniające np. najnowsze metody identyfikacji produktów podrabianych.

- We wrześniu w Augustowie organizujemy międzynarodową konferencję dotyczącą walki z przemytem papierosów z udziałem wszystkich instytucji w nią zaangażowanych oraz gości zagranicznych.

Wielkość przemytu papierosów

przechwyconego przez podlaskie służby celne (w mln sztuk)

2007 - 37,5

2008 – 56

2009 – 104

2010* - 76

*pierwsze półrocze