Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Ul. Kopernika. Napisy na ścianie aresztu. Historia w murze wyryta

Tomasz Mikulicz [email protected]
Obok daty 23 IV 1946 widać napis Białystok i  bliżej nieokreślone słowo: KLKPS. Większość napisów wyryto. Są też jednak takie, które wykonano na przykład ołówkiem kopiowym.
Obok daty 23 IV 1946 widać napis Białystok i bliżej nieokreślone słowo: KLKPS. Większość napisów wyryto. Są też jednak takie, które wykonano na przykład ołówkiem kopiowym.
Są nazwiska, nazwy miejscowości i daty. Najstarszy z odkrytych napisów wyryto w 1935 roku. Ściana aresztu będzie oczyszczona, a napisy widoczne.

Najbardziej intrygujący jest napis pochodzący z końca lipca 1944 roku, czyli okresu gdy Białystok został już zajęty przez wojska radzieckie. Widzimy tu kilka pisanych cyrylicą liter i datę. Napis został naniesiony kopiowym ołówkiem i przetrwał tyle lat - mówi Dariusz Stankiewicz, miejski konserwator zabytków.

Właśnie trwa naprawa elewacji aresztu przy ul. Kopernika 21. Robotnicy natknęli się na napisy podczas oczyszczania ściany od strony dziedzińca. Co ciekawe, bardzo rzadko zdarzało się, że mogli tam przebywać więźniowie.

- Dlatego przypuszczam, że napisy zostały naniesione w przeważającej mierze przez obsługę więzienia oraz żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ci ostatni przebywali tu w latach 1945-47 - mówi dr Marcin Zwolski z białostockiego oddziału IPN. Z kolei napis z końca lipca 1944 roku mógł, według niego, zrobić praktycznie każdy.

- Po wejściu Sowietów więzienie stało puste. Okoliczna ludność rozbierała sprzęty. Mógł tu wejść każdy. Sowieci zabezpieczyli budynek dopiero w drugiej połowie sierpnia - opowiada dr Zwolski.

Oprócz dat, wśród napisów nie brakuje nazw miejscowości i nazwisk. Te ostatnie to np. Wasyluk czy Szota. Natomiast wśród miast, oprócz Białegostoku, jest m.in. Korycin i Kraków. Ktoś wyrył też napis: Mexyk.

Po oczyszczeniu ściana zostanie zaimpregnowana. Napisy mają być widoczne.

Więzienie zostało wzniesione w 1906 roku. W latach 1939 - 1941 administrowało nim NKWD. W czasie okupacji hitlerowskiej przetrzymywano tu osoby podejrzane o wrogą działalność wobec Rzeszy.

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny