Dom przy ul. Waryńskiego 8 odegrał dużą rolę w historii miasta

Działka, na której miał stanąć dom, wchodziła początkowo w skład dużej posesji przy Lipowej. Należała ona przed 1825 r. do Frista Bauera, ogrodnika pracującego swego czasu dla rodu Branickich. Od frontu stał zbudowany w 1802 r. dom, a pozostałą część posesji zajmowały ogrody. W 1848 r. majątek wykupił zamożny handlarz suknem, pochodzący z Gródka - Szloma Mowsza Mazur. W spisanym 4 sierpnia 1876 r. testamencie podzielił majątek między trzech synów: Icka Lejbę, Chaima i Izraela. Wkrótce zaczęli oni wyprzedawać fragmenty spadku. Jeden z nich sprzedali 27 stycznia 1878 r. pochodzącemu z Wasilkowa Efroimowi Perelsztejnowi. Był to początek późniejszej posesji przy ul. Waryńskiego 8 (wówczas jeszcze przy bezimiennej drodze biegnącej przez środek majątku Mazurów, w 1887 r. nazwanej ul. Polną, a po 1944 r. ul. Ludwika Waryńskiego). Oprócz Perelsztejna części nieruchomości Mazurów wykupili inni mieszkańcy Białegostoku. W 1882 r. w północnym narożniku posesji Perelsztejn zbudował omawiany dom. W kolejnych latach na działce postawił jeszcze jedną kamienicę. Plan miasta z 1887 r. udowadnia, że starszy dom zajęty był wówczas przez sztab 16. Dywizji Piechoty.11 kwietnia 1894 r. radny Józef Rymiński nabył od Perelsztejna połowę nieruchomości wraz z kamienicą za niebagatelną sumę 25 tys. rubli. Z punktu widzenia właściciela sprzedaż była konieczna do spłacenia długu w Wileńskim Banku Ziemskim. Natomiast Rada Miejska poszukiwała domu na lokalowe potrzeby miasta. Z jego wynajmu spodziewano się uzyskać wpływy do budżetu. Dlatego zajmujący pomieszczenia sztab 16. Dywizji Piechoty pozostawał najemcą domu przez kolejne trzy lata.

Przełom w dziejach domu nastąpił w 1897 r. Manewry wojskowe odbywające się nieopodal miasta zaszczycił swą obecnością car Mikołaj II. Miasto przygotowywało się do wizyty intensywnie. Z całego grona aktów upamiętniających bytność cara w mieście do największych należała bez wątpienia inicjatywa utworzenia pierwszego publicznego gimnazjum żeńskiego. Rada miasta jednogłośnie poparła szlachetną inicjatywę oświatową. Zdecydowano, że szkoła będzie nosić imię "Mikołajewsko-Aleksandrowskiej" i początkowo mieścić się będzie w jednym z wynajętych domów prywatnych.
Z powodu oszczędności władze miejskie zdecydowały umieścić szkołę w kupionym w 1894 r. domu przy ul. Polnej. Po wyprowadzeniu się wojska i otrzymaniu z ministerstwa pozwolenia na uruchomienie szkoły, dokonano szybkiego remontu kamienicy. Pierwszy dzwonek rozbrzmiał 13 listopada 1897 r. Gimnazjum żeńskie działało w domu przy ul. Polnej przez kilka lat. Później przeniesiono je do nowej siedziby przy zbiegu ulic Puszkińskiej i Mieszczańskiej, zbudowanej w latach 1898-1901 (obecnie budynek zajmuje Wydział Prawa UwB). Opuszczone sale lekcyjne przy ul. Polnej zajęła elementarna szkoła czteroklasowa im. Aleksandra Puszkina. Placówka działała do 1915 r.

Funkcjonujące w czasie okupacji niemieckiej Towarzystwo Pomocy Szkół Polskich nie reaktywowało w tym budynku żadnej placówki. Dopiero po odzyskaniu niepodległości w 1919 r. ponownie zajęto go na cele szkolne. Ulokowano tu żeńską szkołę powszechną nr 12. W 1920 r. budynek poddano remontowi. Placówka działała w nim przez całe dwudziestolecie. Instytucją zarządzała w latach 1919-1936 Zofia Szmidtówna, uczestniczka tajnej edukacji w czasach zaboru rosyjskiego i organizatorka polskiego szkolnictwa po 1915 r. Następnie jej miejsce zajął Tadeusz Siemiginowski (wspomnienia jednej z uczennic były publikowane w "Albumie" w 2010 r.). W styczniu 1940 r. szkołę podstawową nr 12 przekształcono w szkołę średnią pełną nr 2 z białoruskim językiem wykładowym. Po zajęciu Białegostoku przez wojska niemieckie, dawny dom Efroima Perelsztejna znalazł się w granicach getta. Szkołę zastąpiły mieszkania.

Razem z sąsiednimi kamienicami przy ul. Polnej dom pod nr 8 przetrwał działania wojenne. Przez moment służył jako punkt etapowy wojewódzkiego oddziału Państwowego Urzędu Repatriacyjnego. W 1946 r. dokonano generalnego remontu na potrzeby Szkoły Podstawowej nr 12. W murach budynku znów rozbrzmiewały głosy dzieci. Stan ten trwał do 1961 r. Wówczas placówka przeniosła się do nowego gmachu przy ul. Waryńskiego 30 (gdzie funkcjonuje do dziś). W międzyczasie ul. Polną przemianowano na ul. Ludwika Waryńskiego. Opustoszałą kamienicę przy ul. Waryńskiego 8 zaczęto używać na potrzeby urzędów. Po 1990 r. zainstalowano w niej Departamenty Sportu, Kultury i Edukacji Urzędu Miejskiego w Białymstoku. Obecnie, po przeniesieniu agend administracji miejskiej do nowej siedziby przy ul. Branickiego, pod tym adresem mieści się I Komisariat Policji. Ale już niedługo zacznie się nowy rozdział w dziejach tego domu.