Genetyka. Bliźniaki z północnej Polski mają dwóch ojców. Siódmy przypadek na świecie.

Genetyka zna siedem takich przypadków. Bliźniaki mają dwóch ojców

Naukowcy z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej w Lublinie wykonują badania genetyczne. Każdego roku mają około 200 spraw o ustalenie ojcostwa i setkę spraw kryminalnych z różnych regionów Polski. Często trafiają do nich najtrudniejsze sprawy z całego kraju. W tym roku na zlecenie sądu zajęli się nietypowym przypadkiem ojcostwa.

- Takie przypadki zdarzają się niezwykle rzadko. Kobieta z północnych regionów Polski od pewnego czasu żyła w konkubinacie. Zaszła w ciążę, urodziła chłopca i dziewczynkę. Później wystąpiła z wnioskiem o rozwód ze swoim dotychczasowym mężem. Pozwała go też o zaprzeczenie ojcostwa. Mieliśmy udowodnić, że mąż kobiety nie jest ojcem dzieci, co pozwoliłoby konkubentowi zapisać dzieci na siebie.

Rozmowa z dr. hab. Piotrem Koziołem, genetykiem w Katedrze i Zakładzie Medycyny Sądowej w Lublinie

Dlaczego pracownicy lubelskiego Zakładu Medycyny Sądowej badali przypadek z północnej części Polski?

- Mamy bardzo duże możliwości badawcze i nowoczesny sprzęt do badania DNA. Trafiają do nas różne sprawy, w tym bardzo trudne dotyczące ustalania pokrewieństwa.

Na czym polegały badania w tym konkretnym przypadku?

- Musieliśmy pobrać wymazy policzkowe od matki, dwójki dzieci, konkubenta oraz od męża i wyizolować DNA, by ustalić ich profile genetyczne i potwierdzić, że ich ojcem jest obecny konkubent. Okazało się jednak, że mamy do czynienia z nietypowym przypadkiem. Badania DNA wykazały, że bliźniaki pochodzą z ciąży mnogiej, ale hetero-ojcowskiej. Oznacza to, że kobieta zaszła w ciążę z dwoma mężczyznami, z konkubentem i mężem. Okazało się, że konkubent jest ojcem córki, natomiast mąż jest ojcem syna.

To chyba rzadko spotykana sytuacja?

- Bardzo rzadko, ale możliwa. Dzieje się tak w trzech przypadkach. Wiadomo że plemniki w ciele kobiety mogą oczekiwać na owulację nawet do 7 dni. Jeżeli w trakcie owulacji wyprodukuje ona dwa jaja, a w okresie owulacyjnym będzie miałam drugiego partnera, wówczas każde jajo może być zapłodnione nasieniem innego mężczyzny. Druga możliwość: dwa jaja mogą być zapłodnione różnym nasieniem, jeżeli kobieta podczas owulacji w krótkim odstępie czasu ma więcej niż jednego partnera. Możliwa jest również sytuacja, że kobieta we wczesnym okresie ciąży może mieć dodatkową owulację a drugie jajo zapłodnione zostanie podczas kolejnego stosunku.

Co wydarzyło się później, kiedy okazało się, że bliźnięta mają dwóch różnych ojców?

- Odesłaliśmy gotowe wyniki badań do sądu, który wcześniej skierował do nas sprawę. Z tego, co wiem, matka żyje teraz wraz z dziećmi i z konkubentem, który zaakceptował tę sytuację. Wychowują dzieci wspólnie. Kobieta rozwiodła się z mężem.

Ile kosztuje badanie DNA w przypadku ustalania ojcostwa?

- Koszt badania dla trzech osób (matka, dziecko i mężczyzna, czyli pozwany) to 1488 zł, za które zazwyczaj płaci pozwany. To mężczyzna wnioskuje o wykonanie badań DNA i jest to jedyny obiektywny dowód, rozstrzygający problem, kto jest ojcem dziecka tej matki. Według polskiego ustawodawstwa rodzinnego, kobieta w jednym procesie sądowym może pozwać tylko jednego mężczyznę, jeżeli przegra z nim sprawę to pozywa następnego. W innych krajach Europy, z wyjątkiem Francji, kobieta może pozwać kilku mężczyzn w jednej sprawie o ustalenie ojcostwa i alimenty.

Jakie przypadki badacie na co dzień?

- Ustalamy lub wykluczamy ojcostwo. Badania są stosunkowo proste, jeżeli mamy materiał genetyczny dziecka, jego matki i mężczyzny. Do badań potrzebna jest matka, bo badania jej DNA identyfikują dziecko. Trudne są sprawy, gdy nie żyje jedno z rodziców dziecka, wówczas można ustalać pokrewieństwo w oparciu o badania genetyczne krewnych zmarłego. Coraz częściej jednak kobiety porozumiewają się z partnerami i nie dochodzą ojcostwa na drodze sądowej. Zgłaszają się do nas osobiście na badania, a mężczyzna mając dowód, że jest ojcem genetycznym, zapisuje dziecko na siebie. Zdarza się również, że przychodzą ojcowie, którzy w końcowych latach życia nabierają podejrzeń, co do tego, czy ich dzieci są faktycznie ich potomstwem. Pod groźbą wydziedziczenia doprowadzają do wykonania prywatnych badań genetycznych.

Jakie nietypowe spawy badaliście ostatnio?

- Zdarzyło się, że przyszła do nas kobieta, która chciała ustalić ojca dla swojego dziecka. Przyprowadzała kolejno pięciu mężczyzn, którzy dobrowolnie poddawali się badaniom. To był dziwny przypadek.

Jaką mamy gwarancję, że badania dadzą wiarygodny wynik?

- Badania dają stuprocentową pewność, że mężczyzna nie jest ojcem i graniczące z pewnością potwierdzenie, gdy jest ojcem. Wyjątek to bracia bliźniacy jednojajowi. Każdy człowiek ma swój niepowtarzalny kod DNA. Ustalamy go w oparciu o badania DNA z pobranych wymazów policzkowych. To prosta bezinwazyjna i bezbolesna metoda pobierania materiału.

Źródło:
Bliźnięta z dwóch ojców. Siódmy przypadek na świecie - www.dziennikwschodni.pl