Wspomnienie prof. Falińskiego. Mija pięć lat od śmierci wybitnego geobotanika i ekologa

Był jednym z najbardziej znanych mieszkańców Białowieży. Także poza jej granicami. Pełnił rolę swoistego ambasadora miejscowości. Białowieża bez niego stała się na pewno uboższa. Taką opinię przyszło mi usłyszeć już przynajmniej z kilkunastu ust, w tym kilku dawnych oponentów Profesora. Bo Profesor był też postacią kontrowersyjną i nie każdemu "pasował". Mimo to każdy chylił głowę przed jego wiedzą, działalnością i postawą. To był człowiek o szerokich horyzontach myślowych. Nie zasklepiał się wyłącznie na nauce, interesował się także kulturą, sztuką. Imponował erudycją.

Miłość do Puszczy od pierwszego wejrzenia

Janusz B. Faliński pochodził z Poznańskiego. Urodził się 28 października 1934 roku w Rakoniewicach. Do szkoły średniej uczęszczał w Wolsztynie. Po ukończeniu w 1957 roku studiów biologicznych na Uniwersytecie Łódzkim przez dwa lata pracował jako nauczyciel w liceum w Górowie Iławeckim.

Puszczę po raz pierwszy poznał jeszcze jako licealista w czasie szkolnej wycieczki. Rozkochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Polubił zresztą cały region z jego kulturą i różnorodnością. Do Białowieży przyjechał w 1959 roku. Rozpoczął pracę w Białowieskiej Stacji Geobotanicznej UW. Trzy lata później został jej kierownikiem. W latach 1973-1974 wybudował własną siedzibę Stacji.

Specjalizował się w wielu studiach i badaniach

Tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1978 roku, zwyczajnego - w 1986 roku. W 1995 roku Uniwersytet Camerino we Włoszech nadał mu doktorat honoris causa. Był członkiem zagranicznym Włoskiej i Nowojorskiej Akademii Nauk oraz członkiem kilku komitetów PAN, także rad lub komitetów redakcyjnych szeregu czasopism botanicznych krajowych i zagranicznych.

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych bardzo aktywnie działał w Towarzystwie Przyjaciół Białowieży, będąc jednocześnie jego przewodniczącym.
Specjalizował się w wieloletnich studiach nad dynamiką roślinności i synantropizacją szaty roślinnej oraz w pracach z zakresu kartografii geobotanicznej. Uczestniczył w zespołowych badaniach geobotanicznych we Włoszech, na Syberii i na Węgrzech. Zorganizował międzynarodowy eksperyment kartograficzny w Puszczy Białowieskiej i program CRYPTO - "Rola roślin zarodnikowych w strukturze zbiorowisk leśnych Białowieskiego Parku Narodowego". Prowadził też regularne wykłady na Uniwersytecie Warszawskim.

Autor wielu książek i artykułów

Brał czynny udział w akcji na rzecz ściślejszej ochrony Puszczy Białowieskiej. W 1972 roku założył i redagował czasopismo "Phytocoenosis". Redagował także serię "Vademecum Geobotanicum" w Wydawnictwie Naukowym PWN. Wydał pierwszą mapę turystyczną Puszczy Białowieskiej, która doczekała się kilku wydań. Autor około 300 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tej liczbie kilku książek. Laureat licznych nagród.

Zmarł 11 listopada 2004 roku, spoczął na cmentarzu w Białowieży. W pierwszą rocznicę śmierci Profesora, za bramą wejściową do Parku Narodowego, odsłonięta została tablica pamiątkowa, poświęcona jego pamięci. Natomiast w 2006 roku jego imieniem nazwany został dąb rosnący w oddziale 579 Puszczy Białowieskiej.