Jeśli małżonkowie chcą zalegalizować faktyczny rozkład pożycia, bez rozwiązywania małżeństwa, sąd może orzec separację. Do uzyskania separacji wystarczy uznanie, że między małżonkami nastąpił zupełny, a nie jak to jest przy rozwodzie trwały i zupełny, rozkład pożycia.
Separacja oznacza uchylenie, lecz nie rozwiązanie małżeństwa. Osoby pozostające w separacji nie mają prawa wstąpić w nowy związek małżeński.
Takie rozwiązanie jest często dobrym wyjściem dla osób, które chcą od siebie odpocząć, a jednocześnie zabezpieczyć swój interes prawny. Separacja stanowi alternatywę dla tych, którzy z różnych względów, w tym religijnych, rozwodu nie akceptują.
Jednakże mimo wystąpienia zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego separacja nie może być orzeczona, jeżeli:
- wskutek separacji miałyby ucierpieć wspólne, małoletnie dzieci,
- z innych ważnych przyczyn orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (np. w przypadku ciężkiej choroby jednego z małżonków).
Sąd może na zgodne żądanie obu stron orzec separację. W takich przypadkach sąd z reguły poprzestaje tylko na przesłuchaniu małżonków. Takie postępowanie ma miejsce, jeżeli małżeństwo nie ma wspólnych dzieci.
Kto ponosi winę?
Orzekając separację i rozwód, sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.
Aby ustalić winę, sąd musi przeprowadzić postępowanie dowodowe, np. przesłuchać świadków.
Jeśli małżonek nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku, wówczas może żądać od drugiego dostarczania mu środków utrzymania. Powinny one odpowiadać jego usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom majątkowym i zarobkowym drugiego małżonka.
Co z dziećmi?
W wyroku orzekającym separację jak i rozwód, sąd rozstrzyga także o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi. Ponadto określa, w jakiej wysokości każdy z małżonków obowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej można powierzyć jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków wobec dziecka.
Rozdzielność majątkowa
Wspólne dla rozwodu i separacji jest to, że powstaje pomiędzy małżonkami rozdzielność majątkowa.
Najtrudniejsze jest w praktyce rozwiązanie kwestii wspólnego mieszkania. Sąd zawsze obowiązany jest w wyroku orzekającym separację zadecydować o sposobie korzystania przez małżeństwo z lokalu przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania.
Tylko wyjątkowo, gdy jedno z nich zachowuje się w sposób uniemożliwiający przebywanie pod jednym dachem, sąd na żądanie męża czy żony może nakazać eksmisję. Nie uzasadniają eksmisji scysje i nieporozumienia, jakie zwykle zdarzają się między małżonkami.
Sąd Najwyższy tłumaczy, że rażąco naganne postępowanie ma miejsce wówczas, gdy małżonek stale nadużywa alkoholu, wywołuje awantury i dopuszcza się aktów przemocy, stwarzając zagrożenie dla życia, zdrowia lub spokoju drugiego małżonka i innych członków rodziny.
Zarówno przy rozwodzie jak i przy separacji na zgodny wniosek stron sąd w wyroku może orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczania lokalu zamiennego.
Formalności
Pozew o separację lub rozwód należy złożyć w sądzie okręgowym. W sprawach tych miejscowo właściwy jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mają wspólne miejsce zamieszkania.
Do pozwu należy dołączyć załączniki. Załącznikami są np.: akt małżeństwa, akty urodzenia wspólnych dzieci małżonków. Od pozwu o rozwód i separacje jest pobierana opłata stała w kwocie 600 zł.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?