Taniej za poradę

- Teraz na adwokata stać tylko najbogatszych - twierdzi Andrzej Tomkielewicz, który dwa lata temu miał sprawę spadkową. - Bez adwokata ani rusz, bo chodziło o bardzo zawiłe kwestie. Kiedy w kancelarii usłyszałem stawkę, włosy zjeżyły mi się na głowie. Aby zapłacić adwokatowi, musiałem zaciągnąć kredyt.

I właśnie stawki opłat za usługi prawne adwokatów budzą najwięcej kontrowersji. Minister sprawiedliwości chce bowiem ustalić ich górną granicę. Jego zdaniem oznacza to, że usługi kancelarii będą tańsze.
- Teraz rozporządzenie określa stawki minimalne i to jest zrozumiałe - mówi Kazimierz Skalimowski, wicedziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Białymstoku. - Kwota ostateczna zależy jednak od specyfiki sprawy. Nie wyobrażam sobie, żeby ktoś mógł ją narzucić z góry. To po prostu zależy od umowy miedzy adwokatem, a klientem.
Jan Oksentowicz, inny białostocki adwokat, również nie wyobraża sobie, aby opłaty za prowadzenie danej sprawy były ustalane z góry.
- Są sprawy, które można załatwić w dwie godziny, a inne ciągną się, na przykład przez dwa lata - mówi. - Trudno więc w obydwu przypadkach brać takie samo wynagrodzenie.
Jednak potencjalni klienci kancelarii mają na ten temat odmienne zdanie. Uważają, że teraz na prawnika stać jedynie bogatych. Po ustaleniu nowych stawek przez ministra, z usług adwokatów będzie mogło korzystać dużo więcej osób.
- Walczyłam o alimenty w sądzie. Mój były mąż zarabiał nieźle, ale udało mi się wywalczyć jedynie 400 zł, bo nie miałam adwokata - wspomina Ewa Truskolawska. - Nie było mnie wtedy na niego stać. natomiast moja koleżanka zapłaciła dwa tysiące i ma 850 zł alimentów dla swojej córki.

Dwa cenniki

Przykłady opłat (w zł) za usługi adwokatów, które obowiązują w Białymstoku
Czynność Stawki oficjalne Stawki nieoficjalne
rozwód 1000-4000 do 7000
ustalenie alimentów 500-3000 do 4000
sprawy karne w I instancji 1000-5000 do 3000
nabycie spadku 300-2000 4000-5000
rejestracja spółki 2000-4000 do 5000

Minister Ziobro oczekuje również od prawników, aby nie przyjmowali pieniędzy do ręki. Opłaty miałby wpływać od razu na konto (w gotówce adwokat mogły przyjąć tylko 250 zł). Chce również, aby adwokaci, a także ich współmałżonkowie podlegali lustracji majątkowej, a rejestr ich klientów miałby być przekazywany urzędom skarbowym. Dodatkowo prawnicy nie mogliby pobierać wynagrodzenia przed lub w czasie trwania sprawy. Dopuszczalna byłaby jedynie zaliczka - jedna trzecia przewidzianego prawem wynagrodzenia.
- To jakaś paranoja - komentuje ten pomysł Skalimowski. - Po pierwsze musimy mieć pieniądze na opłaty sądowe i prowadzenie sprawy. A po drugie, po sprawie klient może już nie chcieć zapłacić. Co wtedy? Mam iść z nim do sądu i się procesować?
Na razie jednak adwokaci nie zapowiadają protestu.
- Pomysły pana Ziobro są populistyczne. Wynikają być może stąd, że nie zna specyfiki naszego zawodu. Dlatego przestaliśmy na nie reagować - dodaje mecenas Skalimowski.
Prawnicy twierdzą, że jeśli zmiany wejdą w życie, znacząco spadną ich zarobki. Ostrzegają, maksymalne stawki spowodują, że mało który adwokat podejmie się prowadzenia trudnych spraw.