5 lat po wejściu do Unii Europejskiej. Sprawdź, co się zmieniło!

Inwestycje w województwie

Plusy
Dzięki programom unijnym mamy m.in. nowe drogi, sieci wodociągowe i kanalizacyjne, budynki (choćby szkoły), kursy zawodowe.

W ramach programu ZPORR 2004-2006 województwo podlaskie wykorzystało ok. 110 mln euro. Najważniejsze inwestycje to m.in.: ośrodek sportów zimowych Szelment (10 mln zł) oraz remonty dróg i 43 autobusy kupione przez Białystok (60 mln zł).

Z programu RPO na lata 2007-2013 Podlaskie może liczyć na ok. 636 mln euro. Największe projekty to m.in. budowa lotniska (42,3 mln euro), budowa stadionu miejskiego w Białymstoku (21 mln euro).

Z programu Infrastruktura i Środowisko mamy dostać m.in. 100 mln zł na budowę Opery i Filharmonii Podlaskiej oraz ok. 480 mln euro na przebudowę S-8 na odcinku Białystok - granica państwa.

Program Rozwój Polski Wschodniej to m.in. ok. 90 mln euro na budowę trzech obwodnic na drodze krajowej 61: Bargłów Kościelny, Stawiski, Szczuczyn.

Minusy
Algorytm podziału pieniędzy z Unii Europejskiej. Tu bierze się pod uwagę przede wszystkim liczbę mieszkańców w danym województwie. W tym woj. podlaskie przegrywa choćby ze śląskim.

Nadal kontrowersje wzbudza obwodnica Augustowa. To przez prawo unijne nie mogła zostać wybudowana przez Dolinę Rospudy, choć prace już się rozpoczęły. Gdyby były kontynuowane, nasz kraj musiałby zapłacić wysoką karę.

Inwestycje w Białymstoku

Plusy
Na różnego rodzaju inwestycje Białystok do 2008 roku dostał w sumie około 160 mln zł. Z tego lwią część, bo 90 mln zł, jeszcze z programów przedakcesyjnych.

Za te pieniądze mamy nowe drogi, wodociągi, kanalizację, ścieżki rowerowe, komputery dla szkół, autobusy czy stypendia szkolne.

Rozwój infrastruktury w mieście powoduje, że jesteśmy coraz lepiej postrzegani na zewnątrz. W tym tygodniu okazało się, że jesteśmy jednym z najatrakcyjniejszych dla biznesu miast w Polsce; zajęliśmy drugie miejsce, po Gdyni, w kategorii miast od 150 do 300 tys. mieszkańców.

Minusy
Zmiany w prawie, które pojawiają się jednocześnie z ogłaszanymi kolejnymi konkursami na unijne dotacje, powodują, że przygotowanie projektów napotyka na problemy, wydłuża się i czasem trzeba je zmieniać.

Unia Europejska kładzie ogromny nacisk na sprawy środowiska - to prowadzi do nadmiernej biurokracji i stwierdzania w kolejnych tomach dokumentów sytuacji oczywistych, czyli np. w przypadku Białegostoku udowadnianie, że terenu miasta nie obejmuje program Natura 2000.

W związku z coraz większą liczbą jednocześnie prowadzonych w mieście inwestycji drogowych musimy trochę postać w korkach. Ale wyjdzie nam to na dobre, bo w efekcie będziemy mieć więcej ulic z solidną nawierzchnią.

Bezpieczeństwo

Plusy
Wschodnia granica naszego państwa stała się zewnętrzną granicą Unii i musi być szczelniejsza. Dlatego w Podlaskiem mamy blisko 500 nowych pograniczników i ponad 1500 celników.

W naszym województwie wraz z wejściem do strefy Schengen zlikwidowane zostały punkty kontrolne na granicy z Litwą, można się przez nią swobodnie poruszać.

Wprowadzono "Europejski Nakaz Aresztowania", który pomaga ścigać przestępców w całej Unii.

Wprowadzono System Informacyjny Schengen, który pozwala szybko sprawdzić każdą osobę.

Większe kompetencje służby celnej (np. mogą działać w całym kraju) i straży granicznej (np. mogą kontrolować, czy cudzoziemcy pracują legalnie).

Ogromne pieniądze na sprzęt, szkolenia i systemy teleinformatyczne dla wszystkich służb: policji, straży pożarnej i granicznej, izby celnej.

Minusy
Wejście do strefy Schengen i otwarcie granic między państwami Unii pozwoliło swobodnie poruszać się także przestępcom.

Przedsiębiorczość

Plusy
Dzięki pieniądzom zarówno z programów przedakce-syjnych (Phare), jak i funduszy uruchomionych już po wejściu do UE, firmy podlaskie rozbudowały się i unowocześniły swoje wyposażenie techniczne, dostosowały się do wyśrubowanych norm sanitarnych, podniosły swoją konkurencyjność na otwartym rynku europejskim i poprawiły wyniki finansowe, dzięki eksportowi na wszystkie strony świata.

Państwa Europy Zachodniej zaoferowały najbardziej przedsiębiorczym, najlepiej wykształconym młodym ludziom i najlepszym fachowcom dużo wyższe płace. W Polsce takim osobom łatwiej było dyktować warunki płacowe.

Szkolenia i dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej ułatwiają znalezienie się na rynku pracy, realizację własnych pomysłów na życie. Podniosła się bardzo kultura biznesu.

Podlaska wieś, dzięki zastrzykowi kapitału, zyskuje zupełnie nowe oblicze, zarówno w gospodarstwach produkcyjnych, jak agroturystycznych.

Minusy
Otwarty rynek europejski spowodował napływ towarów (bo zagraniczny kapitał do nas się nie wyrywał) i firm (np. transportowych), z których obecnością w Polsce nasi przedsiębiorcy musieli się zmierzyć. Ci, którzy postawili na eksport, dziś są szczególnie dotknięci kryzysem światowym.

Wejście do strefy Schengen, ułatwiające obrót towarowy i przemieszczanie się polskich przedsię-biorców w krajach UE, przymknęło (zwłaszcza drobną) wymianę handlową z Białorusią, wpływając np. na handel w Białymstoku.

Konkurencja płacowa spowodowała, iż z kraju wyjechało wielu fachowców. Polscy pracodawcy zostali zmuszeni do podnoszenia płac, co tym samym zwiększyło koszty pracy w firmach.

Zabiegając o pieniądze unijne, przedsiębiorcy musieli (zwłaszcza w pierwszym rozdaniu dotacji unijnych) borykać się z wyjątkowo rozbudowaną biurokracją i papierologią (najczęściej narzuconą przez naszych rodzimych urzędników).

Zdrowie

Plusy
Osobom ubezpieczonym w Polsce przysługuje prawo do korzystania ze świadczeń medycznych za granicą (w przypadkach nagłych) na takich samych zasadach jak obywatelom danego kraju.

Szpitale mogą zarabiać, lecząc chorych spoza Polski, ponieważ koszty ich leczenia pokrywają instytucje ubezpieczeniowe krajów macierzystych.

Szpitale mogą szybciej i łatwiej odzyskać pieniądze za leczenie obcokrajowców dzięki przepisom o koordynacji systemów ubezpieczenia zdrowotnego.

Osoby stale przebywające za granicą mogą uzyskać prawo do pełnego zakresu świadczeń medycznych.

Fundusze na remonty szpitali i pogotowia, nowoczesny sprzęt, ambulansy, programy profilaktyczne, szkolenia pracowników.

Wprowadzenie ujednoliconych norm dotyczących wyposażenia technicznego i medycznego ambulansów.

Minusy
Ograniczenie czasu pracy pracowników służby zdrowia; potrzeba zatrudniania dodatkowych osób na umowy cywilnoprawne z innych szpitali czy przychodni.

Koszty leczenia za granicą są zwykle wyższe niż w Polsce, co wiąże się z większymi wydatkami NFZ, które nie zasilają naszych szpitali.

Wielu lekarzy uzyskało możliwość wyjazdu za granicę: w naszych szpitalach i przychodniach brakuje specjalistów. Z tego powodu na przyjęcie przez specjalistę trzeba w niektórych przypadkach czekać nawet rok.